Aritmiler

Aritmi nedir?

Aritmi, kalbin normal elektriksel iletim sisteminde meydana gelen bozulmalar sonucu kalp ritminin düzensiz hale gelmesidir. Normalde kalp, belirli bir ritimle ve düzenli aralıklarla atar. Ancak aritmi durumunda kalp atışları çok hızlı (taşikardi), çok yavaş (bradikardi) veya düzensiz hale gelebilir. Bu durum, kalbin vücuda yeterli kan pompalamasını engelleyebilir ve çeşitli klinik şikâyetlere yol açabilir.

Aritmiler, bazı bireylerde hiçbir belirti vermezken, bazılarında çarpıntı, baş dönmesi, bayılma hissi, göğüs ağrısı veya nefes darlığı gibi semptomlarla kendini gösterebilir. Ciddi aritmi türleri tedavi edilmediğinde kalp yetmezliği, inme veya ani kardiyak ölüm gibi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Bu nedenle aritminin erken tanı ve takibi büyük önem taşır.

Aritmi türleri nelerdir?

Aritmiler, kalbin ritmine ve köken aldığı bölgeye göre farklı türlerde sınıflandırılır. En yaygın aritmi türlerinden biri atriyal fibrilasyondur. Bu durumda, kalbin üst odacıkları (atriyumlar) düzensiz ve çok hızlı çalışır. Atriyal fibrilasyon, inme riskini artıran önemli bir ritim bozukluğudur.

Supraventriküler taşikardi (SVT), kalbin üst bölümlerinden kaynaklanan hızlı kalp atışlarıdır ve ani başlayan çarpıntı ataklarıyla karakterizedir. Ventriküler taşikardi ise kalbin alt odacıklarından çıkan hızlı ritim bozukluğudur ve acil müdahale gerektirebilir. Daha ciddi bir form olan ventriküler fibrilasyon, kalbin düzensiz ve etkisiz kasılmasına yol açar ve hayati tehlike oluşturur.

Sinüs bradikardisi, kalbin normalden daha yavaş atması durumudur ve bazı bireylerde halsizlik, bayılma hissi gibi belirtilerle seyreder. Ayrıca ekstrasistol adı verilen erken atımlar da sık görülen ve genellikle iyi huylu olan aritmi çeşitlerindendir.

Aritmiler nasıl teşhis edilir?

Aritminin tanısı, hastanın şikâyetleri ve tıbbi geçmişi doğrultusunda yapılan detaylı bir değerlendirme ile konur. İlk basamak tanı aracı elektrokardiyografi (EKG) olup, kalbin elektriksel aktivitesini kısa süreli olarak kaydeder. Ancak bazı aritmiler sürekli olmayabilir, bu nedenle EKG çekimi sırasında görülmeyebilir.

Bu tür geçici aritmileri yakalamak için Holter monitörizasyonu kullanılır. Bu yöntemle kalp ritmi genellikle 24–72 saat boyunca kesintisiz olarak kaydedilir. Daha uzun süreli izlem gereken hastalarda olay kaydedici veya implant edilebilir ritim monitörleri tercih edilebilir.

Efor testi, egzersiz sırasında aritmi gelişimini izlemek için uygulanır. Elektrofizyolojik çalışma (EPS) ise daha ileri düzeyde, aritminin tipi ve kaynağını belirlemek için özel kateterler aracılığıyla yapılan girişimsel bir tanı yöntemidir.

Laboratuvar testleriyle elektrolit dengesizlikleri, tiroit fonksiyon bozuklukları ve yapısal kalp hastalıkları da araştırılır. Bu bilgiler, aritminin nedenini anlamaya ve uygun tedavi yöntemini belirlemeye yardımcı olur.

Sonuç

Aritmi, kalp ritminin normalden sapması sonucu oluşan ve yaşam kalitesini etkileyebilen ciddi bir kardiyak durumdur. Farklı türleri bulunan aritmilerin tanısı, EKG, Holter ve diğer tanı yöntemleriyle konulabilir. Erken teşhis, komplikasyonların önlenmesi ve uygun tedavi planının oluşturulması açısından hayati öneme sahiptir.