Obsesif Kompulsif Bozukluk

Obsesif kompulsif bozukluk (OKB), obsesyonlar ve kompulsiyonlar ile karakterize, kişide sıkıntı yaratan, sosyal, akademik ve gündelik yaşamda işlev kaybına yol açan bir hastalıktır. Toplumda %1-3 oranında görülür ve kültürel olarak değişiklik göstermez. Vakaların yarısında belirtiler çocuk ve ergenlik döneminde görülür ve sinsi başlangıçlıdır. Görülme sıklığı 7-12 yaşlar arası ve 20 li yaşlarda iki zirve yapar. Çocukluk çağında erkeklerde daha sık görülürken daha sonra cinsiyet farkı azalmaktadır. 

NEDENİ

Obsesif Kompulsif Bozukluğun nedeni net olarak bilinmemektedir. Üzerinde en çok durulan genetik, biyolojik ve çevresel faktörlerdir. Obsesif Kompulsif Bozukluğun ailesel geçişli olduğu bilinmektedir.

KLİNİK

Klinik özelliklere bakıldığında; Obsesif Kompulsif Bozuklukta genelde obsesyon ve kompulsiyonlar beraber bulunmaktadır. Obsesyonlar kişide anksiyete yaratırken, kompulsiyonlar obsesyonların neden olduğu anksiyetenin azaltılmasına yaraması amacını taşımaktadır. Daha az olarak sadece obsesyon ya da sadece kompulsiyonlar da izlenebilmektedir. Obsesyon olmaksızın kompulsiyon gözlenmesi durumu özellikle çocuk ve ergen yaş grubunda daha sık görülmektedir. Bunun nedeninin çocukların obsesyonları tanımlamak ve anlamlandırmakta zorlanmaları olabileceği olarak düşünülmektedir. Çocuk ve ergenlerde bildirilen obsesyonlar; kir, mikrop ya da hastalığın bulaşması veya bunlara maruz kalmaya yönelik aşırı korkular, kendilerine ve aile bireylerine zarar geleceği korkusu ve başkalarına zarar vereceği ile ilgili kuşkulardır.  Simetri, ‘olması gerektiği gibi’ hissi, istifleme, dinsel ve ahlaki konularla aşırı ilgilenme diğer sık görülen obsesyonlardır. Sık görülen kompulsiyonlar;  temizleme, kontrol etme, sayma, tekrarlayıcı davranışlar ve eşyaları düzenlemedir. Çekinme, karar verememe, kuşku ve görevleri tamamlamada yavaşlık çocuk ve ergenlerde görülebilir.

Çocuk ve ergenlerde Obsesif Kompulsif Bozukluğuna çoğu zaman en az bir psikiyatrik hastalık eşlik etmektedir. Sık birliktelik gösterenler; anksiyete bozuklukları, duygudurum bozuklukları, tik bozuklukları, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) ve diğer yıkıcı davranış bozukluklardır. 

TANI

Tanı ayrıntılı psikiyatrik muayene, ebeveyn ve öğretmenden alınan bilgiler, obsesyon ve kompulsiyonları değerlendirmesi için kullanılan çeşitli ölçek ya da anketlerle ile konulmaktadır.

TEDAVİ

Tedavisinde psikoeğitim, psikoterapi ve farmakolojik tedaviler önerilmektedir. Psikoterapi olarak etkinliği kanıtlanmış olan Bilişsel- Davranışçı Terapi (BDT) altın standarttır.