Boyun Fıtığı Nasıl Geçer?

Boyun Fıtığı Nasıl Geçer?

Boyun fıtığı, boyun bölgesinde omurlar arasındaki disklerin yumuşak çekirdeğinin sert dış katmanından dışarı sızmasıyla oluşur. Bu durum asemptomatik olabilse de, fıtıklaşmış dokular yakındaki bir sinir köküne bası yaptığında ağrı oluşur. Belirtiler arasında ağrı, uyuşma, karıncalanma veya kuvvet kaybı bulunur. Nedenleri arasında yaşlanma, travma, yanlış duruş veya aşırı zorlanma olabilir. Fıtığın büyüklüğü, yeri ve semptomların şiddeti tedavi sürecinin belirlenmesinde önemli rol oynar. Dinlenme, fizik tedavi ve ağrı kesiciler hafif vakalarda rahatlama sağlayabilir. Daha ciddi vakalarda, eğer sinir köküne ciddi bir bası varsa ve konservatif tedavilere yanıt alınamıyorsa, cerrahi müdahale gerekebilir.

Boyun Fıtığı Nedir?

Boyun fıtığı boyun ve kol ağrısına yol açabilen yaygın bir omurga rahatsızlığıdır. Omurga; boyun, göğüs ve bel olmak üzere yukarıdan aşağıya üç ana bölümden oluşur. Omurganın en üstteki yedi omuru servikal (boyun) omurlardır. Omuriliğin servikal bölgesi de kolları, elleri ve üst vücuda bağlanan sinirleri içerir. Boyun omurları arasında yer alan diskler zamanla yıpranır ve içlerindeki jelatinimsi yapı dışarı doğru çıkar. Bu durum çevredeki sinirlerde basıya neden olur. 

Boyun Fıtığı Neden Olur?

Boyun fıtıkları genellikle belirgin bir nedeni olmadan zaman içinde yavaşça ortaya çıkar. Boyun fıtığı sebepleri arasında yaşlanma oldukça önemli bir faktördür. Yaş ilerledikçe dokulardaki yıpranma artar, dokuların esnekliği ve dayanıklılığı azalır.

Boyun fıtığı nedenlerinin doğru tespit edilmesi, uygun tedavi yönteminin seçilmesinde önemli bir rol oynar. Boyun fıtığı nedenleri arasında bulunan bazı faktörler şunlardır:

• Yaş: Diskler aşınma ve yıpranma nedeniyle fıtıklaşmaya daha yatkın olabilir. Genç bireylerde, disklerde çok fazla su bulunur. Ancak zamanla boyun disklerinin su içeriği azalır ve elastikiyeti kaybolur. Bu durum, disklerin daha kolay hasar görmesine ve dış kısımlarının yırtılmasına yol açar. Diskin içindeki jel benzeri madde dışarı çıkarak sinirlere bası yapabilir. Yaşlanma süreci, fıtığın en yaygın nedenlerinden biridir.
• Travma ve yaralanmalar: Boyun bölgesine yaşanan darbeler veya kazalar, disklerde hasara neden olabilir. Örneğin, bir trafik kazasında ani ve şiddetli bir hareket, disklerin yerinden çıkmasına veya yırtılmasına yol açabilir. Bu tür travmalar, akut bir fıtıklaşmayı tetikleyebilir.
• Yanlış postür: Uzun süreli kötü duruş, boyun disklerine aşırı yük bindirebilir. Özellikle bilgisayar kullanırken veya telefonla uzun süre vakit geçirirken yanlış pozisyonda olmak, disklerin dengesini bozabilir. Bu durum, disklerin yırtılmasına ve sinirlere bası yapmasına neden olabilir.
• Genetik yatkınlık: Aile geçmişinde boyun fıtığı veya diğer omurga sorunları bulunan kişiler, genetik olarak bu rahatsızlığa yatkın olabilir. Genetik faktörler, disklerin yapısal zayıflığını artırabilir ve erken yaşta disk problemlerine yol açabilir.
• Aşırı fiziksel aktivite ve ağırlık kaldırma: Yoğun fiziksel aktiviteler ve ağır kaldırma, boyun disklerine aşırı bası yapabilir. Özellikle disklerin üzerinde ani veya sürekli yüksek basınç oluşması, disklerin kaymasına veya fıtıklaşmasına neden olabilir.

Boyun Fıtığının Belirtileri Nelerdir?

Boyun fıtığının belirtileri genellikle fıtığın sinir köklerine bası yapması sonucu ortaya çıkar ve vücudun farklı bölgelerinde bir dizi semptoma neden olabilir. Örneğin, boynunda, kollarda, ellerde, parmaklarda veya omzun bazı kısımlarında ağrı görülebilir. Boyun fıtığı belirtilerinden bazıları şunlardır:

• Boyun ağrısı
• Uyuşma ve karıncalanma
• Kol ve omuz ağrısı
• Güç Kaybı
• Baş dönmesi ve baş ağrısı

Boyun Fıtığına Ne İyi Gelir?

Boyun fıtığına iyi gelen yöntemler, semptomları hafifletmeye yönelik çeşitli uygulamaları içerir. Bu yöntemlerden bazıları şunlardır:

• Sıcak ve soğuk uygulamalar
• Doktor kontrolünde düzenli egzersiz ve fiziksel terapi
• Doğru postür ve ergonomik alışkanlıklar
• Sağlıklı kiloyu korumak
• Sigaradan kaçınmak
• Dengeli beslenme

Boyun Fıtığı Egzersizleri

Boyun fıtığı için önerdikleri egzersizlerde uzman doktorlar boyun kaslarını güçlendirmeye ve esnekliği artırmaya odaklanır. Bu egzersiz türlerinden bazıları şunlardır:

• Boyun germe egzersizleri
• Boyun rotasyon egzersizleri
• Omuz çevirme hareketleri
• Baş ve omuz stabilizasyonu
• Küçük yüklerle güçlendirme egzersizleri

Boyun Fıtığı Nasıl Teşhis Edilir?

Alanında uzman hekim, hastanın tıbbi geçmişini ve var olan semptomlarını detaylı bir şekilde sorgular ve kayıt altına alır. Boyun ağrısı, kol uyuşması veya güç kaybı gibi belirtiler hakkında bilgi alınır. Fiziksel muayene sırasında, doktor boyun hareketliliğini değerlendirir, sinir köklerinin etkilenip etkilenmediğini kontrol eder ve kas gücünü test eder. Kesin teşhis için aşağıdaki tanı yöntemleri kullanılabilir:

• Röntgen: Röntgen, omurların ve kemik yapıların genel durumunu değerlendirmek için kullanılır. Bu test, omurlar arasındaki boşlukları, olası kemik çıkıntılarını veya diğer anormallikleri gösterir.
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG): MRG, boyun disklerinin ve sinir köklerinin ayrıntılı bir şekilde görüntülenmesini sağlar. Disklerin ne kadar fıtıklaştığını, sinir köklerine olan basıyı ve omurga kanalının durumunu gösterir. Bu test, fıtığın yerini, büyüklüğünü ve etkilediği yapıları belirlemede oldukça etkilidir.
• Bilgisayarlı tomografi (BT): BT taramaları, omurganın kesitsel görüntülerini gösterir. Bu test ile doktorlar servikal bölgenin kemik yapıları ve disklerin durumunu detaylı olarak inceleyebilir, disklerin yerini, boyutunu ve etrafındaki yapılarla olan ilişkisini değerlendirir. BT, özellikle röntgenle birlikte kullanıldığında, fıtığın kapsamını belirlemeye yardımcı olur. Ayrıca, fıtığın sinir köklerine olan etkisini değerlendirmede de faydalı olabilir.
• Elektromiyografi (EMG): EMG, sinirlerin ve kasların elektriksel aktivitelerini ölçmek için kullanılır. Sinir köklerine yapılan basının kas fonksiyonlarına etkisini değerlendirir. EMG, sinirlerin ne kadar etkilendiğini ve sinirsel iletimin hızını ölçerek, fıtığın sinirler üzerindeki etkilerini anlamaya yardımcı olur. Bu yöntem, tedaviye yönelik kararlar alınırken önemli bulgular sağlayabilir.

Boyun Fıtığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Boyun fıtığı tedavisinde semptomların şiddetine ve fıtığın büyüklüğüne bağlı olarak çeşitli yöntemlerle uygulanır. Tedavi yöntemlerinden bazıları şunlardır:

• İlaç tedavisi: Boyun fıtığı semptomlarını hafifletmek için ağrı kesiciler ve anti-inflamatuar ilaçlar kullanılır. Doktor tarafından verilen bu ilaçlar, ağrıyı ve inflamasyonu azaltarak rahatlama sağlayabilir. Kas gevşeticiler de boyun kaslarındaki gerginliği azaltmak ve spazmları önlemek için kullanılabilir. İlaç tedavisi, kısa süreli rahatlama sağlayabilir ve semptomların şiddetini azaltabilir.
• Fizik tedavi: Fizik tedavinin amacı, kişilerin normal aktivitelerini yapabilmelerini sağlayacak şekilde boyun kaslarını güçlendirmek ve esnekliği artırmaktır. Egzersizler, boyun hareketliliğini geliştirir ve kasları destekleyerek fıtığın etkilerini azaltabilir. Fizik tedavi uzmanları, doğru postür ve ergonomi hakkında eğitim vererek, semptomların tekrarını önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, sıcak ve soğuk uygulamalar, ultrason ve masaj gibi tedavi yöntemleri de fizik tedavi programına dahil edilebilir.
• Enjeksiyonlar: Epidural steroid enjeksiyonları, sinir köklerine bası yapan inflamasyonu azaltmak için kullanılır. Bu enjeksiyonlar, doğrudan etkilenen bölgeye steroid ilaçları enjekte ederek ağrıyı hafifletir ve inflamasyonu kontrol altına alır. Enjeksiyonlar, semptomların şiddetini azaltabilir ve hastanın fiziksel terapiye daha iyi yanıt vermesine yardımcı olabilir.
• Cerrahi müdahale: Eğer konservatif tedaviler etkili olmazsa veya semptomlar şiddetli ve ilerleyici ise foraminotomi, diskektomi, laminektomi, füzyon veya yapay disk replasmanı gibi cerrahi müdahaleler gerekebilir. Cerrahi seçenekler, fıtıklaşmış disk dokularının çıkarılması veya disk değişimi gibi işlemleri içerebilir. Bu tür operasyonlar, sinir köklerine olan basıyı ortadan kaldırarak ağrıyı ve diğer semptomları gidermeyi hedefler. Cerrahi müdahale genellikle, semptomların kalıcı hale gelmesi durumunda düşünülür ve ameliyat sonrası iyileşme süreci gerekebilir.
• Yaşam tarzı değişiklikleri: Uzman doktor kontrolünde düzenli egzersiz yapmak, boyun kaslarını güçlendirir ve fıtığın tekrar etmesini önlemeye yardımcı olabilir. Ayrıca, doğru postür ve ergonomik alışkanlıklar geliştirmek, uzun süreli oturumlarda veya ağır işlerde boyun üzerindeki yükü azaltabilir.

Boyun fıtığı belirtileri bulunan kişiler uzman hekim kadrosuna sahip hastanelerin beyin ve sinir cerrahi polikliniklerinden randevu alarak bu hekimler kontrolünde tedavilerine başlayabilirler.

Kaynakça;

1. https://www.spine-health.com/conditions/herniated-disc/cervical-herniated-disc-symptoms-and-treatment-options
2. https://www.spine-health.com/conditions/herniated-disc/cervical-herniated-disc-signs-and-symptoms
3. https://www.webmd.com/pain-management/what-is-a-herniated-cervical-disk
4. https://www.clevelandclinicabudhabi.ae/en/health-hub/health-resource/diseases-and-conditions/herniated-disc#:~:text=A%20herniated%20disc%20%E2%80%9D%20also%20called,the%20disc%2C%20resulting%20in%20pain.
5. https://neurosurgery.wustl.edu/items/cervical-disc-herniation-cervical-radiculopathy-and-cervical-myelopathy/
6. https://theadvancedspinecenter.com/cervical-herniated-disc-symptoms-treatments/
7. https://www.spine-health.com/conditions/herniated-disc/cervical-herniated-disc-causes-and-diagnosis
8. https://www.uclahealth.org/medical-services/spine/conditions/cervical-disc-herniation
9. https://www.columbiadoctors.org/health-library/condition/cervical-disc-herniation/