Bebeklerde, Çocuklarda Öksürük Nasıl Geçer?

Bebeklerde, Çocuklarda Öksürük Nasıl Geçer?

Öksürük, bebeklerde ve çocuklarda sık rastlanan enfeksiyonların başlıca belirtilerinden bir tanesidir. Çocuklarda öksürük her zaman ciddi bir sağlık sorunundan kaynaklanmaz. Bununla birlikte çocuklarda ve bebeklerde öksürük uzun süre devam eder veya öksürüğe nefes almada zorluk gibi semptomlar eşlik ederse bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.

Çocuklarda Öksürüğe Ne İyi Gelir?

Yetişkinlerde olduğu gibi bebeklerde ve çocuklarda, öksürük vücudun hava yollarını temizlemek için kullandığı reflekslerden bir tanesidir. Çocuklarda öksürüğe iyi gelen şeyler öksürüğün nedenine göre değişiklik gösterir. Çoğu zaman evde uygulanan yöntemler öksürüğü kontrol altına almaya yardımcı olabilir. Buna göre çocuklarda öksürük durumunda uygulanabilecek bazı yöntemler şu şekildedir:

• Bol sıvı tüketmesini sağlamak: Çocuğun su başta olmak üzere ılık çorba, ılık su gibi sıvıları bol miktarda tüketmesine özen göstermek mukusun yumuşamasına yardımcı olarak öksürüğe iyi gelebilir.
• Dinlendirmek: Özellikle viral enfeksiyon hastalıkları gibi sebeplerle görülen öksürük durumunda çocuğun dinlenmesini sağlamak öksürüğün hafiflemesine ve çocuğun rahatlamasına yardımcı olabilir.
• Bulunulan ortamı nemlendirmek: Nemlendirici cihazlar kullanarak odadaki havayı nemlendirmek ya da sıcak su buharı ile dolu bir banyoda birkaç dakika geçirmek çocuğun solunum yollarını rahatlatarak özellikle kuru öksürüğe iyi gelebilir.
• Bal yedirmek: 1 yaşından büyük olan çocuklara bir kaşık bal vermek boğazın yumuşamasına yardımcı olarak öksürüğün şiddetini azaltabilir. Gece yatmadan önce verilmesi reflüyü arttırabileceği için önerilmez. 

Yukarıda sayılan yöntemlerin yanı sıra sigara gibi tahriş edici maddeler çocuğun öksürüğünün kötüleşmesine neden olabileceğinden çocuğu sigara dumanından uzak tutmak önemlidir.

Çocuklarda Öksürüğün Nedenleri Nelerdir ?

Birçok ebeveynin sıklıkla karşılaştığı çocuklarda öksürük çoğu zaman ciddi bir sağlık sorunu olmadığı gibi çocuğun vücudunun kendini koruma mekanizmasının bir parçasıdır. Öksürük boğaz ve akciğerlerdeki yabancı maddeleri temizlemeye yardımcı olmakla birlikte öksürüğün altında yatan nedeni anlamak çocuğunuzun sağlığını korumak ve ciddi sağlık sorunlarının önüne geçmek açısından önemlidir. Çocuklarda başlıca öksürük nedenleri şu şekildedir: 

• Viral enfeksiyon hastalıkları: Çocuklarda en sık rastlanan öksürük nedeni soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyon hastalıklarıdır. Çoğu zaman burun akıntısı, ateş ve halsizlik gibi belirtilerle birlikte görülen viral enfeksiyon hastalıkları için günümüzde etkili olduğu bilinen kesin bir ilaç olmamasına rağmen bazı ilaçlar semptomların hafiflemesine yardımcı olabilir.
• Astım: Özellikle gece öksürük krizleri ile karakterize olan astım çocuklarda sık rastlanan solunum yolu hastalıklarından bir tanesidir. Astım hastası olan çocuklarda öksürüğe ek olarak nefes alırken hırıltılı solunum görülebilir. Astım, uzman hekim kadrosu olan bir sağlık kuruluşunda erken dönemde tanı konulup tedavi edilmezse çocuğun yaşam kalitesini olumsuz yönde etkileyebilir.
• Alerji: Alerji normalde zararsız olan çeşitli maddeleri bağışıklık sisteminin zararlı olarak algılaması ve öksürük gibi reflekslerle ona karşı savunmaya geçmesi ile karakterize bir sağlık sorunudur. Özellikle toz, polen, hayvan tüyü gibi alerjenlerle temas öksürüğü tetikleyebilir. Astım hastalarında öksürüğe burun akıntısı, gözlerde sulanma ve ciltte kaşıntı gibi semptomlar da eşlik edebilir.
• Reflü: Yetişkinlerde olduğu gibi bazı çocuklarda mide asidinin yemek borusuna geri kaçması sonucu oluşan reflü kronik öksürüğe neden olabilir. Reflüye bağlı öksürük genellikle yemek sonrasında ve yatarken artar.
• Tahriş edici maddeler: Evde veya arabada sigara içmek çocukların hassas solunum yollarını tahriş ederek öksürük nöbetlerine yol açabilir. Ek olarak evdeki toz, küf ve kimyasal temizleyiciler gibi tahriş edici maddeler de çocuklarda öksürüğe sebep olabilir. 

Yukarıda sayılanların yanı sıra çocuklarda öksürük bazı durumlarda zatürre gibi daha ciddi bir sağlık sorununun da belirtisi olabilir. Bu nedenle özellikle geçmeyen öksürük durumunda bünyesinde gelişmiş teknolojiler ve uzman hekim kadrosu barındıran bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.

Çocuklarda Öksürük Çeşitleri?

Çocuklarda öksürük farklı nedenlere bağlı olarak çeşitli şekillerde ortaya çıkabilir. Uzmanların öksürüğün türünü tespit etmesi doğru tedavi yöntemlerinin belirlenebilmesi açısından önemlidir. Çocuklarda görülen başlıca öksürük türleri şu şekildedir:

• Havlama şeklinde öksürük: Genellikle krup hastalığından kaynaklanan, üst solunum yolunda şişlik ile karakterize bu tür öksürük özellikle geceleri aniden başlayabilir ve çocuğun nefes almasını zorlaştırabilir.
• Boğmaca (Pertussis): Bordetella pertussis adlı bakteri neden olduğu bulaşıcı bir solunum yolu hastalığı olan boğmaca öksürüğü, arka arkaya gelen şiddetli öksürük nöbetleri ve ardından alınan derin bir nefesle kendini gösterir.
• Hırıltılı öksürük: Astım gibi solunum yollarında daralmaya ve şişmeye neden olan sağlık sorunları hırıltılı öksürüğe neden olabilir.
• Gece öksürüğü: Geniz akıntısı olarak da bilinen özellikle geceleri sinüslerden boğaza akan mukus geceleri artan öksürüğe neden olabilir.
• Ateşli öksürük: Zatürre gibi ciddi bir enfeksiyon durumunda öksürüğe 39°C veya üzeri ateş eşlik edebilir.
• Kronik öksürük: 3 haftadan uzun süren öksürükler astım, alerji veya kronik enfeksiyon gibi sağlık sorunlarının belirtisi olabilir. 

Yukarıda sayılan öksürük çeşitlerinin her biri farklı tedavi yöntemleri gerektirdiğinden öksürüğün çeşidinin belirlenmesi önemlidir.

Çocuklarda Kuru Öksürük Nasıl Geçer ?

Öksürük genel olarak kuru öksürük ve balgamlı öksürük olmak üzere iki sınıfta incelenir. Solunum yollarının mukustan arınmasına yardımcı olan balgamlı öksürük genellikle soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyon hastalıklarına bağlı olarak ortaya çıkar. Kuru öksürük ise enfeksiyon hastalıkları dahil pek çok sebeple ortaya çıkabilir. Bunların başında astım, alerji gibi sağlık sorunları ve tahriş edici maddelerin solunması gelir.

Çocuklarda kuru öksürüğün nasıl geçeceği öksürüğe neden olan faktöre göre değişiklik gösterebilir. Çocuğa kısa süreli buhar banyosu yaptırmak, bulunulan ortamın havasını nemlendirmeye yardımcı olacak bir cihaz kullanmak veya çocuğa ılık sıvılar içirmek gibi evde uygulanabilecek bazı yöntemlerle çocuğun rahatlaması sağlanabilir.

Bebeklerde Öksürük Nedenleri Nelerdir?

Bebeklerde öksürük genellikle solunum yollarının çeşitli sebeplerle tahriş olmasından kaynaklanır. Soğuk algınlığı, grip, COVID-19, krup, zatürre, boğmaca gibi enfeksiyon hastalıkları, astım, alerji ve reflü gibi sağlık sorunları bebeklerde öksürük nedenleri denildiğinde ilk akla gelenlerdir. Enfeksiyon hastalıklarına bağlı ortaya çıkan öksürüğe yüksek ateş, burun akıntısı, burun tıkanıklığı gibi semptomlar eşlik edebilir. Astım ve alerjiler de bebeklerde öksürüğe neden olabilir. Ancak bu türü nedenlerle ortaya çıkan öksürük durumunda ateş, burun akıntısı gibi semptomlara genellikle rastlanmaz.

Bebeklerde Öksürük Nasıl Geçer?

Bebeklerde öksürüğü hafifletmek için evde uygulanabilecek bazı yöntemler vardır. İlk olarak, bebeğinizin bol sıvı almasına özen göstererek mukusun yumuşamasını sağlamak önemlidir. Bununla birlikte burun damlaları kullanılması da hava yollarındaki mukusun yumuşamasına ve daha kolay atılmasına yardımcı olabilir. Ayrıca nemlendirici kullanarak odadaki havayı nemlendirmek veya buhar banyosu yaptırmak bazı hastalıklarda öksürüğü hafifletebilir. 12 aydan büyük bebeklere bal vermek öksürüğü hafifletebilir. Ancak daha küçük bal vermek botulizm adı verilen bir sağlık sorununa neden olabileceğinden 12 aydan daha küçük bebeklere bal önerilmez.

Ne Zaman Doktora Başvurulmalı?

Çocuklarda ve bebeklerde öksürük sık rastlanan durumlardan bir tanesidir. Çoğu zaman evde uygulanabilecek bazı yöntemler öksürüğü hafifletmeye yardımcı olabilir. Ancak öksürüğün şiddetli olduğu, çocukta nefes darlığı, hırıltı gibi semptomların görüldüğü durumlarda bir sağlık kuruluşuna başvurulması önemlidir.

Kaynakça:

1. https://www.healthline.com/health/baby/how-to-help-baby-with-cough#takeaway
2. https://www.healthline.com/health/kids-dry-cough#relief-tips
3. https://www.healthychildren.org/English/tips-tools/symptom-checker/Pages/symptomviewer.aspx?symptom=Cough+(0-12+Months)
4. https://www.healthdirect.gov.au/coughs-and-colds-in-children
5. https://www.webmd.com/first-aid/coughs
6. https://www.healthline.com/health/wet-cough#causes
7. https://www.healthline.com/health/baby/how-to-help-baby-with-cough#takeaway