Baş Ağrısı Nasıl Geçer?

Baş Ağrısı Nasıl Geçer?

En sık karşılaşılan sağlık sorunları arasında yer alan baş ağrısı, pek çok farklı sebepten kaynaklanabilir. Tansiyon değerlerinin dengesizliği, göz problemleri, sinüs tıkanıklığı, stres ya da yorgunluk gibi faktörlerle tetiklenebilen baş ağrısı, çoğunlukla basit bir sorun olarak kabul edilir ve ilaç kullanımıyla rahatlıkla tedavi edilir. Şiddetli, uzun süre boyunca devam eden ve başka semptomların eşlik ettiği baş ağrısı ise daha ciddi hastalıklara işaret edebilir. Ağrı kesicilerle ve doğal yöntemlerle geçmeyen, aralıksız şekilde devam eden baş ağrıları, ileri tetkiklerle ve görüntüleme teknolojileriyle incelenir. Her yaşta yaşanabilecek bir sorun olan baş ağrısının kesin olarak çözülmesi için, ağrıya sebep olan temel faktörlerin bulunması ve çözüme kavuşturulması gerekir.

Baş Ağrısı Neden Olur?

Son derece yaygın bir sağlık sorunu olan baş ağrısı, çok sayıda farklı sebepten kaynaklanabilir. Kan dolaşımında, gözlerde, sinüslerde, kulaklarda ya da beyinde bulunan problemler, baş ağrısına yol açabilir. Bununla birlikte alkol, tütün gibi zararlı maddelerin kullanımı, göz tansiyonu, yorgunluk, stres, alkollü parfümler ve temizlik malzemeleri de baş ağrısı nedenleri arasında kabul edilir. Açlık, kan şekerinin düşmesi ya da aşırı yükselmesi, az sıvı tüketimi sebebiyle yaşanan dehidrasyon gibi sorunlar da baş ağrısına sebep olabilir. 

Baş ağrısı, kimi zaman kronik ya da genetik sağlık sorunlarından da kaynaklanabilir. Migrene genetik yatkınlık, kemiklerde ve dişlerde genetik bozukluk ya da kronik sinüzit gibi sağlık problemleri, baş ağrısına yol açan faktörler arasında kabul edilir. Kişinin yaşam kalitesinin düşük olması da baş ağrısına sebep olabilir. Aşırı ışıklı ya da gürültülü ortamlarda bulunmak, mavi ışıklı ekranlara çok uzun süre bakmak, yetersiz beslenmek, kirli hava solumak, soğuk algınlığı ya da enfeksiyonlar da baş ağrısı sebepleri arasında kabul edilir. 

Yapılan araştırmalara göre, baş ağrısına sebep olabilen faktörlerin sayısı 150’nin üzerindedir. Bununla birlikte baş ağrısı, genellikle başka bir sorunun semptomu olarak ortaya çıkar. Kişide baş ağrısına sebep olan sağlık sorunlarının, bağımlılıkların ya da davranışların ortadan kaldırılmasıyla birlikte, baş ağrısı da büyük oranda giderilir. Bu noktada, doktorların hasta hikayesini dikkatli bir şekilde dinlemesi, ağrı türünü analiz etmesi ve olası sebepleri incelemesi büyük önem taşır.

Baş Ağrısı Çeşitleri Nelerdir?

Baş ağrısı çeşitleri, genel hatlarıyla iki grupta incelenir. Bu gruplar, birincil ve ikincil baş ağrıları olarak isimlendirilir. Birincil baş ağrıları; gerilim tipi, küme tipi, ve migren tipi olmak üzere üç alt grupta incelenir. Gerilim tipi ağrıların belirtileri ve sebepleri şu şekildedir: 

• Gerilim tipi baş ağrıları, genellikle günlük alışkanlıkların yanlış uygulanmasından kaynaklanır.
• Başın tamamında hissedilen gerilim tipi ağrılar, yoğunlaştıkları noktalarda basınç ve sıkışma hissi uyandırır.
• Gerilim tipi ağrılar, sebeplerine bağlı olarak ağrı kesiciyle giderilemeyebilir ve kimi zaman günlerce aralıksız bir şekilde sürebilir.
• Bu tipteki ağrıların temel sebepleri psikolojiktir. Stres, anksiyete, kaygı, depresyon gibi psikolojik faktörler, gerilim tipi ağrıları tetikler.
• Kişinin çok fazla ilaç tüketmesi, bu tipteki ağrıların artmasına ve yoğunlaşmasına sebep olabilir.

Küme tipi ağrılar, belirli noktalarda yoğunlaşan, kısa ama sert ataklarla gelen ağrı türleridir. Genellikle erkeklerde daha sık karşılaşılan bir problemdir. Bu tipteki ağrıların özellikleri ise şu şekildedir:

• Genellikle göz çevresinde zonklama şeklinde belirir ve 15 dakika ila 3 saat arasında değişir.
• Ataklar, gün içinde birkaç kez tekrarlayabilir ve göz kızarması, göz yaşarması, burun tıkanıklığı gibi yan etkiler gösterebilir.
• Bu ataklar, çoğunlukla gözlerde ve sinüslerde yaşanan problemlerden tetiklenir ve temel sağlık sorunu çözülünce geçer.

Migren tipi baş ağrısı ise hem yetişkinlerde hem çocuklarda görülebilen bir sağlık sorunudur. Pek çok farklı sebepten kaynaklanabilen migren tipi ağrılar; yiyeceklerden, içeceklerden, bağımlılıklardan, bağımlılıkları bırakmaya çalışmaktan, kokulardan ve ışıklardan tetiklenebilir. Migren tipi ağrıların temel özellikleri ise şu şekildedir:

• Zonklama şeklinde başlayan ağrılar, genellikle tek bir merkezden başın geneline yayılır ve uzun süre devam eder.
• Şiddeti, yaşam kalitesini düşürecek seviyede yüksek olabilir ve tedavi edilmediğinde giderek artabilir.
• Hastayı ışığa, sese ve çevresindeki hareketlere hassas bir hale getirebilir, baş dönmesi ve konsantrasyon kaybına yol açabilir.
• Bulantı ya da kusmaya sebep olabilir.

İkincil baş ağrıları, altta yatan ciddi bir sağlık sorununun sebep olduğu problemlerdir. Beyin tümörleri, kulak iltihapları, göz tansiyonu gibi problemlerin yan etkisi olan baş ağrıları, ikincil grupta değerlendirilir.

Baş Ağrısı Tipi Nasıl Teşhis Edilir?

Baş ağrısı tipinin teşhis edilmesi, tedavinin doğru şekilde uygulanabilmesi açısından büyük önem taşır. Uzman hekimler, ilk olarak hastadan ağrının şeklini, şiddetini ve sıklığını anlatmasını isteyerek problemi tanımlamaya çalışır. Ardından ağrıyla birlikte gözlemlenen diğer semptomlar incelenir ve problemin kaynağı bulunur. Bu alanlarda yapılan tetkikler, baş ağrısına yol açan faktörlerin net olarak tespit edilmesini sağlar. Teşhisin konmasıyla birlikte hastanın durumuna özel bir tedavi planlanır.

Geçmeyen baş ağrısı ile birlikte bayılma, zihinsel ve bilişsel faaliyetlerde bozukluk gibi semptomlar gözlemleniyorsa, beyinde bir sorun olduğundan şüphe edilebilir. Bu gibi durumlarda hastaya görüntüleme cihazlarıyla detaylı tetkik yapılır. Hastanın başı ve beyninde yapılan tetkikler, ciddi bir sorun olup olmadığını ortaya koyar. Herhangi bir hastalık tespit edilmesi durumunda ise o hastalığa yönelik tedavi vakit kaybetmeden başlatılır.

Baş Ağrısına Ne İyi Gelir?

Tüm sağlık sorunları gibi baş ağrısı da kişiye özel koşullarla gelişir, bu sebeple de baş ağrınıza iyi gelecek uygulamaları kişisel sağlık hikayenizi bilen doktorunuzdan öğrenmeniz gerekir. Bununla birlikte, doktorların genel olarak önerdiği uygulamalar şu şekildedir: 

• Mavi ışık süresini azaltmak, aşırı ışıktan ve yüksek sesli ortamlardan uzak durmak, baş ağrısını hafifletebilir.
• Sağlığa zararlı maddeler tüketmeyi bırakmak, dengeli beslenmek ve düzenli bir şekilde dinlenmek, kronik baş ağrılarını azaltabilir.
• Stresten uzak durmak, sakin ve huzur verici etkinliklerle vakit geçirmek, psikolojik sebeplerin yol açtığı ağrıları giderebilir.
• Ağrıyan bölgeye hafif masaj yapmak, derin nefesler almak ve doktorunuzun önerdiği ilaçları kullanmak da ağrıyla baş etme sürecini kolaylaştırabilir.

Bu uygulamalara rağmen baş ağrınız dinmiyorsa, hekiminize başvurabilirsiniz.

Baş Ağrısı Nasıl Önlenir?

Baş ağrısını önlemenin en etkili yolu, ağrıya sebep olan faktörlerden uzak durmaktır. Kötü alışkanlıklardan, stresten, dengesiz beslenmeden ve aşırı ekran kullanımından kaçınarak baş ağrısını önleyebilirsiniz. Sağlığınızı düzenli olarak kontrol ettirmeniz; sinüslerinizde, gözlerinizde ya da dişlerinizde problem teşhis edilmesi durumunda hemen tedavi olmanız da baş ağrısını önlemenin en etkili yolları arasında yer alır. Sağlıklı bir şekilde dinlenmek ve uykuya yeterli süre ayırmak da baş ağrısı yaşama riskini düşürür.

Baş Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Baş ağrısı tedavisi, hastaya ve yaşadığı sağlık problemine göre özel olarak planlanır. Birincil gruptaki baş ağrılarında genellikle ağrı kesici uygulamasına başvurulur ve ağrıyı tetikleyen faktörler azaltılır. İkincil gruptaki baş ağrılarında ise hastanın ağrılarına sebep olan asıl sağlık problemi belirlenir ve bu soruna yönelik özel tedavi yöntemleri uygulanabilir. Bu yöntemler, hastanın yaşadığı sorunun türüne göre ilaç tedavisi, ameliyat, radyoterapi ya da kemoterapi olabilir. Doktorun uygun görmesi durumunda birkaç tedavi yöntemi aynı anda da uygulanabilir.