Akut İnme Tedavisi

Akut İnme Nedir?

Akut inme, beyne giden kan akışının aniden kesilmesiyle ortaya çıkan ve acil müdahale gerektiren ciddi bir nörolojik durumdur. Bu durum genellikle bir damar tıkanıklığı veya kanama nedeniyle meydana gelir. Tıkanıklık sonucu beyin hücrelerine oksijen ve besin ulaşamaz; bu da kısa sürede kalıcı beyin hasarına neden olabilir. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) verilerine göre, inme dünya genelinde ölüm ve engellilik nedenleri arasında üst sıralarda yer almaktadır.

İnme, iskemik (damar tıkanıklığına bağlı) ve hemorajik (kanamaya bağlı) olmak üzere iki ana grupta sınıflandırılır. En yaygın görülen tür, iskemik inmedir ve vakaların yaklaşık %85’ini oluşturur. Bu türde, hızlı müdahale edilmesi beyin fonksiyonlarının korunması açısından hayati önem taşır. İlk belirtiler genellikle ani konuşma bozukluğu, vücut bir tarafında güçsüzlük veya bilinç değişikliği olarak ortaya çıkar.

İnme Anında Beyindeki Pıhtı Nasıl Tespit Edilir?

Akut inme vakalarında, tanı süreci zamanla yarışılan bir aşamadır. Beyindeki pıhtının varlığı, ileri görüntüleme yöntemleri ile belirlenmektedir. İlk olarak, bilgisayarlı beyin tomografisi (BT) ile beyin kanaması olup olmadığı değerlendirilir. Kanama dışlandıktan sonra, iskemik inmeyi doğrulamak amacıyla manyetik rezonans görüntüleme (MR) ya da difüzyon MR tercih edilebilir.

Difüzyon ağırlıklı MR, özellikle erken evredeki beyin dokusu hasarını tespit etmekte yüksek hassasiyet sunar. Pıhtının damardaki konumunu ve yayılımını belirlemek amacıyla BT anjiyografi veya MR anjiyografi teknikleri de uygulanabilir. Bu yöntemler sayesinde, hangi damarların etkilendiği ve müdahale edilebilirliği ayrıntılı şekilde değerlendirilir. Hızlı ve doğru tanı, tedavi sürecini doğrudan etkileyen temel faktörlerden biridir.

Pıhtının Temizlenmesinde Kullanılan Yöntemler

Akut iskemik inmelerde, beyin damarını tıkayan pıhtının hızlıca ortadan kaldırılması tedavinin merkezinde yer alır. En sık uygulanan yöntemlerin başında intravenöz trombolitik tedavi gelir. Bu tedavi, damar yolundan uygulanan ve pıhtıyı çözmeyi hedefleyen bir ilaç (tPA – doku plazminojen aktivatörü) içerir. Ancak bu yöntem, semptomların başlangıcından itibaren genellikle ilk 4.5 saat içinde uygulanmalıdır.

Daha büyük damarların tıkanıklığında ise mekanik trombektomi adı verilen girişimsel bir prosedür tercih edilmektedir. Bu yöntemde, kateter aracılığıyla beyin damarına ulaşılarak pıhtı fiziksel olarak çıkarılır. Klinik kılavuzlara göre, bazı hastalarda bu müdahale 6 ila 24 saat arasında etkili olabilmektedir. Tedaviye karar verilirken, hastanın genel sağlık durumu, yaş faktörü ve görüntüleme bulguları göz önünde bulundurulur. Pıhtı temizleme yöntemlerinin etkinliği, deneyimli ekipler ve zamanında müdahale ile doğrudan ilişkilidir.

Sonuç

Akut inme, zamanla yarışılan ve multidisipliner yaklaşım gerektiren kritik bir sağlık problemidir. Gelişmiş görüntüleme teknikleri sayesinde pıhtının hızlı ve güvenilir bir şekilde tespiti mümkün hale gelmiştir. Tedavi sürecinde uygulanan trombolitik ilaçlar ve mekanik trombektomi işlemleri, inme sonrası gelişebilecek kalıcı hasarların önlenmesinde etkili rol oynamaktadır. Bilimsel verilere dayalı karar alma süreci, hasta sağlığını doğrudan etkileyen en önemli unsurlardan biridir. Erken müdahale, yaşam kalitesinin korunmasında temel faktör olarak öne çıkmaktadır.