Taşikardi

Taşikardi nedir?

Taşikardi, kalp atım hızının yetişkin bir bireyde dakikada 100’ün üzerine çıkması durumudur. Bu durum, kalbin dinlenme hâlindeyken normalden daha hızlı çalıştığını gösterir. Taşikardi, fizyolojik nedenlerle (örneğin egzersiz, ateş, stres, korku) geçici olarak gelişebileceği gibi, altta yatan bir kalp hastalığı, tiroit bozukluğu, kansızlık veya ritim bozukluğu gibi patolojik nedenlere bağlı da olabilir.

Kalbin çok hızlı atması, pompalama verimliliğini düşürebilir ve kalp kasının yeterince dolmasına izin vermeden kanın etkili bir şekilde vücuda dağılmasını engelleyebilir. Bu durum, özellikle kalp hastalığı olan bireylerde ciddi semptomlara ya da komplikasyonlara yol açabilir.

Taşikardi, oluştuğu yere göre supraventriküler (kulakçıklardan kaynaklanan) ya da ventriküler (karıncıklardan kaynaklanan) taşikardi olarak sınıflandırılır. Her iki formun klinik önemi ve aciliyet derecesi farklılık gösterebilir.

Taşikardi belirtileri nelerdir?

Taşikardinin belirtileri, taşikardinin tipi, süresi, kalp hızının derecesi ve altta yatan hastalığa göre değişiklik gösterebilir. En sık görülen belirti çarpıntı hissidir. Bu durum, kalbin göğüste hızlı ve güçlü atması şeklinde algılanabilir. Bazı bireylerde bu hissin yanı sıra baş dönmesi, halsizlik, nefes darlığı, göğüs ağrısı, terleme ve bayılma hissi de görülebilir.

Ventriküler taşikardi gibi daha ciddi ritim bozukluklarında, bilinç kaybı ya da ani kalp durması gibi yaşamı tehdit eden durumlar ortaya çıkabilir. Hafif taşikardiler ise bazen fark edilmeden ilerleyebilir ve yalnızca rutin kontroller sırasında fark edilebilir.

Belirtilerin tekrar etmesi, ani başlaması ya da dinlenme hâlinde ortaya çıkması durumunda kardiyolojik değerlendirme yapılması önerilir.

Taşikardi nasıl teşhis edilir?

Taşikardi tanısı, kalp ritminin doğrudan kaydedilmesiyle konur. Bu amaçla ilk kullanılan yöntem elektrokardiyografi (EKG)’dir. EKG, kalp atım hızını ve taşikardinin kaynağını değerlendirmek için temel tanı aracıdır. Ancak bazı taşikardiler geçici veya ataklar hâlinde geliştiğinden, EKG çekimi sırasında saptanamayabilir.

Bu tür durumlarda Holter monitörizasyonu (24–72 saatlik ritim kaydı) veya olay kaydedici cihazlar ile daha uzun süreli ritim izlemi yapılabilir. Nadir görülen ya da tetikleyici ile ilişkilendirilen taşikardiler için egzersiz testi ya da elektrofizyolojik çalışma (EPS) gerekebilir.

Ek olarak, altta yatan nedenleri araştırmak amacıyla kan testleri, ekokardiyografi ve tiroit fonksiyon testleri gibi incelemeler de yapılır. Tanı sürecinin amacı, taşikardinin tipi, süresi, kaynağı ve olası risklerinin belirlenmesidir.

Sonuç

Taşikardi, kalbin normalden hızlı atmasıyla karakterize bir ritim bozukluğudur. Çarpıntı, nefes darlığı, baş dönmesi gibi belirtilerle kendini gösterebilir. EKG ve ritim izleme yöntemleriyle tanı konur; altta yatan nedenlerin belirlenmesi tedavi süreci için kritik öneme sahiptir. Düzenli takip ve uzman değerlendirmesi, taşikardinin yönetiminde temel rol oynar.