Sindirim Sistemi Poliplerinin Endoskopik Tedavisi

Sindirim Sistemi Polipleri Nedir?

Sindirim sistemi polipleri, sindirim kanalının iç yüzeyini döşeyen mukozadan köken alan ve genellikle iyi huylu olan doku büyümeleridir. En sık olarak kalın bağırsakta ve rektumda görülmekle birlikte, mide, ince bağırsak ve nadiren yemek borusu gibi diğer bölgelerde de oluşabilirler. Polipler saplı ya da geniş tabanlı olabilir ve boyutları birkaç milimetreden birkaç santimetreye kadar değişebilir. Çoğu polip başlangıçta belirti vermez ve rastlantısal olarak tarama kolonoskopileri sırasında saptanır. Ancak bazı polip türleri, özellikle adenomatöz yapıda olanlar, zaman içinde kansere dönüşme riski taşıyabilir. Bu nedenle poliplerin erkenden tespit edilmesi ve uygun yöntemlerle çıkarılması, sindirim sistemi kanserlerinin önlenmesinde kritik rol oynar. Poliplerin oluşumunda genetik yatkınlık, yaş, inflamasyon, obezite, düşük lifli ve yüksek yağlı beslenme gibi faktörler etkili olabilir.

Endoskopik Polip Tedavisi Nasıl Yapılır?

Sindirim sistemi poliplerinin tedavisinde en yaygın ve etkili yöntem endoskopik çıkarma işlemidir. Bu işlem, kolonoskopi veya üst gastrointestinal sistem endoskopisi sırasında gerçekleştirilir ve cerrahi müdahaleye gerek kalmadan poliplerin tamamen çıkarılmasını sağlar. İşlem sırasında endoskopun ucuna yerleştirilen özel kesici ya da yakıcı sistemler yardımıyla polip tabanından kesilerek alınır. Küçük boyutlu polipler genellikle basit klemp veya snare cihazları ile çıkarılırken, daha büyük ya da yaygın yüzeyli lezyonlarda endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR) veya endoskopik submukozal diseksiyon (ESD) gibi ileri teknikler kullanılabilir. Polipin türüne, boyutuna, yerleşim yerine ve çevre doku ilişkisine göre uygun yöntem belirlenir. Polip çıkarıldıktan sonra patolojik inceleme için laboratuvara gönderilir. Bu sayede polipin iyi huylu mu yoksa kansere dönüşme potansiyeli taşıyan bir yapıda mı olduğu değerlendirilir. Endoskopik polipektomi işlemi, sedasyon altında ve genellikle günübirlik olarak yapılır, hasta işlem sonrasında kısa sürede normal yaşantısına dönebilir.

Polip Tedavisi Sonrası İzlem Süreci

Polip çıkarılması sonrası izlem süreci, işlemin türüne, çıkarılan polipin özelliklerine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak planlanır. İşlem sonrası kısa süreli gözlem gerekebilir ve hastaların çoğu aynı gün taburcu edilir. İlk birkaç saat içinde gaz şikâyeti, karında hafif rahatsızlık veya yorgunluk görülebilir. İşlem sonrası nadiren de olsa kanama ya da bağırsak delinmesi gibi komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle, ateş, şiddetli karın ağrısı ya da dışkıda kan görülmesi gibi durumlarda hekime başvurulması önemlidir. Polipin türüne bağlı olarak belirli aralıklarla kontrol kolonoskopisi önerilebilir. Özellikle adenomatöz veya displastik polip saptanan bireylerde, nüks olasılığı nedeniyle düzenli izlem gereklidir. İzlem aralıkları genellikle patoloji raporuna göre belirlenir ve bazen bir yıl, bazen beş yıl gibi farklı süreleri içerebilir. Diyet, yaşam tarzı ve genetik riskler de takip planlamasında dikkate alınır. Endoskopik tedavi sonrası başarı oranı oldukça yüksektir ve çoğu hastada ek tedaviye ihtiyaç duyulmaz. Bu süreçte hastaların önerilen kontrol takvimine uyması, olası tekrarların erken fark edilmesini ve etkin bir şekilde yönetilmesini sağlar.