Pterjiyum nedir?
Pterjiyum, gözün beyaz kısmı olan konjonktivadan başlayarak, kornea yüzeyine doğru ilerleyen, üçgen şeklinde bir doku büyümesidir. Halk arasında “göz eti” olarak da bilinen bu durum, genellikle gözün burun tarafında ortaya çıkar ve zamanla görme eksenine doğru ilerleyerek görme kalitesini etkileyebilir. Pterjiyum, iyi huylu bir oluşum olmakla birlikte, ilerleyici özelliğe sahip olması nedeniyle göz sağlığı açısından yakından izlenmesi gereken bir durumdur.
Gelişiminde güneş ışığına (özellikle UV ışınlarına) uzun süreli maruziyet, tozlu- rüzgârlı ortamlarda çalışma, kuru ve sıcak iklim koşulları gibi çevresel faktörlerin etkili olduğu düşünülmektedir. Kronik göz iritasyonu ve kuru göz hastalığı da pterjiyumun oluşumunu kolaylaştırabilir. Genç erişkinlerde sık görülmekle birlikte, her yaşta ortaya çıkabilir.
Hangi durumlarda pterjiyum ameliyatı gerekir?
Pterjiyumun her zaman cerrahi olarak çıkarılması gerekmez. Eğer doku küçükse, ilerleme göstermiyorsa ve hastada herhangi bir şikâyet oluşturmuyorsa, düzenli takip ve koruyucu önlemler yeterli olabilir. Ancak bazı durumlarda cerrahi tedavi kaçınılmaz hale gelir.
En başta, pterjiyumun kornea optik merkezine yaklaşarak görme kaybına neden olması, cerrahiyi gerekli kılar. Ayrıca hastalarda sık tekrarlayan göz kızarıklığı, yanma, batma hissi, kozmetik rahatsızlık veya kontakt lens kullanımını engelleyen doku yapısı da ameliyat gerekçeleri arasında yer alır. Pterjiyumun hızlı büyüme göstermesi, korneada şekil bozukluğu oluşturması veya astigmatizmayı artırması da cerrahi müdahale için dikkate alınır.
Ameliyat kararı göz hastalıkları uzmanı tarafından yapılacak detaylı muayene sonrasında verilir. Cerrahi girişim, pterjiyumun korneaya olan etkisine, büyüme hızına ve hastanın yaşam kalitesine olan etkilerine göre planlanmalıdır.
Pterjiyum ameliyatlarında dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?
Pterjiyum ameliyatları genellikle lokal anestezi altında, günübirlik cerrahi koşullarda uygulanır. Cerrahinin amacı, anormal dokunun çıkarılarak kornea yüzeyinin düzgünlüğünü yeniden sağlamak ve görme aksını korumaktır. Ancak bu ameliyatlarda en önemli risklerden biri, tekrar etme (rekürrens) olasılığıdır. Bu nedenle cerrahi teknik, doku çıkarımıyla birlikte konjonktival greft veya ameliyat alanına antimetabolit uygulanması gibi yöntemleri içermelidir.
Cerrahi sonrası iyileşme süreci genellikle rahattır; hastaya birkaç gün süreyle antibiyotik ve kortikosteroid damlalar reçete edilir. Bu dönemde gözde hafif batma, sulanma ve kızarıklık olabilir. Ancak şiddetli ağrı, görme kaybı veya iltihap belirtisi gibi durumlarda hasta derhal hekime başvurmalıdır.
Ameliyat sonrasında, özellikle ilk haftalarda tozlu ve güneşli ortamlardan kaçınılması, koruyucu gözlük kullanımı ve göz hijyenine dikkat edilmesi gerekir. Göz kuruluğunu önlemek amacıyla suni gözyaşı damlaları kullanılabilir. Ayrıca hastaların uzun vadede güneş ışığına maruz kalmaktan korunmaları rekürrens riskini azaltır.
Sonuç
Pterjiyum, genellikle çevresel faktörlerle ilişkili olarak gelişen ve kornea yüzeyine doğru ilerleyerek görme bozukluğuna yol açabilen iyi huylu bir göz yüzeyi hastalığıdır. Erken evrelerde takip ve koruyucu önlemler yeterli olabilirken, ilerleyen olgularda cerrahi müdahale gerekebilir. Uygun cerrahi teknik ve dikkatli postoperatif bakım ile hem görsel kalite korunabilir hem de tekrarlama riski en aza indirilebilir.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Bu sayfada, tedavi edici sağlık hizmetiyle ilgili bilgiler yer almamaktadır. Tanı ve tedavi için lütfen doktorunuza danışın.