Perkütan Koroner Girişim

Perkütan koroner girişim nedir?

Perkütan koroner girişim (PKG), kalp damarlarındaki daralma veya tıkanıklıkların tedavi edilmesi amacıyla uygulanan, minimal invaziv bir girişimsel kardiyoloji yöntemidir. Halk arasında “balonla damar açma” ya da “stent takma” olarak da bilinir. İşlem sırasında, kasık veya el bileğinden girilerek ince bir kateter aracılığıyla kalp damarlarına ulaşılır. Tıkalı veya daralmış bölgeye yerleştirilen balon, damarı genişletir ve çoğu zaman bölgeye stent adı verilen metalik bir tüp yerleştirilerek damar açıklığı kalıcı hâle getirilir.

PKG, cerrahi müdahale gerektirmeden uygulandığı için hastalar için daha az riskli, daha kısa iyileşme süreli ve daha konforlu bir tedavi seçeneğidir. Girişim, genellikle lokal anestezi altında ve hastanın bilinci açıkken yapılır.

Hangi durumlarda perkütan koroner girişim uygulanır?

PKG, koroner arter hastalığı olan ve kalp damarlarında darlık veya tıkanıklık saptanan hastalarda uygulanır. En sık kullanım alanı akut koroner sendrom (örneğin kalp krizi) olup, bu durumda hızlı müdahale hayati önem taşır. Damar açılarak kalp kasına giden kan akımı yeniden sağlanır ve kalp kası hasarı en aza indirilir.

Bunun dışında, eforla göğüs ağrısı yaşayan, yaşam kalitesi azalan ya da ilaç tedavisine yeterli yanıt vermeyen stabil angina hastalarında da PKG tedavi seçeneği olabilir. Görüntüleme yöntemleriyle (koroner anjiyografi) damar darlığı saptanan hastalarda, darlığın derecesine ve yerine göre girişimsel tedavi planlanabilir.

Bazı durumlarda ise damar yapısı, darlığın yeri veya yaygınlığı cerrahi (bypass) gerektirebilir. Bu nedenle karar, bireysel hasta özelliklerine ve kardiyoloji uzmanlarının değerlendirmesine göre verilir.

Perkütan koroner girişimde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

PKG öncesinde hastanın genel sağlık durumu, kan değerleri ve varsa eşlik eden hastalıkları dikkatle değerlendirilir. İşlem günü hasta aç olmalı ve doktorun önerdiği şekilde ilaç kullanımı düzenlenmelidir. Kan sulandırıcı ilaçlar konusunda işlem öncesinde doz ayarlaması yapılabilir.

İşlem sonrasında, kateter giriş bölgesi (genellikle kasık ya da el bileği) birkaç saat boyunca izlenir. Kanama riski açısından hastanın bölgeyi hareket ettirmemesi, baskı uygulanması gereken süreye uyması ve yara yerini temiz tutması önemlidir. Hastalar genellikle işlem sonrası aynı gün veya ertesi gün taburcu edilir.

PKG sonrasında hastaya kan sulandırıcı tedavi (örneğin aspirin ve klopidogrel gibi) başlanır ve bu tedavi stentin türüne göre birkaç ay veya daha uzun süre devam eder. Bu tedavi, stentin içinde pıhtı oluşumunu önlemek açısından kritik öneme sahiptir.

İlk günlerde ağır kaldırmaktan, yorucu egzersizlerden ve ani hareketlerden kaçınılmalıdır. Stent yerleştirilen hastalarda yaşam boyu kalp sağlığını korumaya yönelik yaşam tarzı değişiklikleri (tuz ve yağ kısıtlaması, düzenli egzersiz, sigarayı bırakma) büyük önem taşır. Düzenli kardiyoloji kontrolleri ihmal edilmemelidir.

Sonuç

Perkütan koroner girişim, kalp damar hastalıklarının tedavisinde cerrahi dışı, güvenli ve etkili bir yöntemdir. Kalp krizinde hayati önem taşıyan bu müdahale, göğüs ağrısı gibi şikayetlerin giderilmesinde ve yaşam kalitesinin artırılmasında da önemli rol oynar. İşlem öncesi hazırlık, işlem sonrası bakım ve düzenli takip, tedavi başarısını doğrudan etkiler.