Pediatrik Oftalmoloji ve Şaşılık

Pediatrik oftalmoloji ve şaşılık nedir?

Pediatrik oftalmoloji, bebek, çocuk ve ergenlerde göz sağlığının korunması, görme gelişiminin izlenmesi ve çocuklara özgü göz hastalıklarının tanı ve tedavisi ile ilgilenen göz hastalıkları alt dalıdır. Bu alanda en sık karşılaşılan sorunlardan biri şaşılık olarak bilinen göz kaymasıdır. Şaşılık, her iki gözün aynı noktaya odaklanamaması ve gözlerden birinin farklı bir yöne kayması ile ortaya çıkar. Doğuştan ya da sonradan gelişebilen şaşılık, hem estetik hem de görme fonksiyonları açısından önemlidir. Erken yaşta fark edilip tedavi edilmediğinde ambliyopi (göz tembelliği) ve derinlik algısı kaybına neden olabilir. Pediatrik oftalmoloji ayrıca doğuştan katarakt, gözyaşı kanalı tıkanıklığı, refraksiyon kusurları (miyopi, hipermetropi, astigmat) ve kalıtsal retina hastalıkları gibi çocukluk çağı göz sorunlarının yönetiminde uzmanlaşmıştır.

Çocuklarda şaşılık ve görme bozukluklarının belirtileri nelerdir?

Çocuklarda şaşılık genellikle gözlerin paralel hareket etmemesi ile fark edilir. Bir gözün içe, dışa, yukarı veya aşağı doğru kayması en belirgin bulgudur. Şaşılığı olan çocuklarda baş eğme, bir gözünü kapatma eğilimi ve göz yorgunluğu sık görülür. Görme bozukluklarında ise televizyona çok yaklaşma, kitap okurken gözleri kısma, sık göz kırpma, baş ağrısı, okuma sırasında satır atlama veya harfleri karıştırma gibi belirtiler dikkat çekicidir. Bebeklerde sürekli tek gözün kapalı kalması, göz tembelliği gelişimi açısından uyarıcı bir durum olabilir. Bu tip bulgular erken fark edilmezse görme gelişimi olumsuz etkilenebilir ve kalıcı sorunlar ortaya çıkabilir.

Pediatrik oftalmolojide tanı süreci nasıldır?

Pediatrik oftalmolojide tanı süreci, yaşa uygun görme testleri ve detaylı göz muayenesi ile başlar. İlk olarak çocuğun görme keskinliği değerlendirilir ve her iki gözün ayrı ayrı görme kapasitesi ölçülür. Şaşılık şüphesinde kapama testi (cover test) ve göz hareketlerini değerlendiren testler uygulanır. Refraksiyon kusurlarını belirlemek için bilgisayarlı ölçüm cihazları ve damlalı retinoskopi kullanılır. Göz dibi muayenesi ile retina, optik sinir ve diğer iç yapılar incelenir. Gözyaşı kanalı tıkanıklığı veya doğuştan katarakt gibi durumlar için özel tanısal yöntemler uygulanabilir. Tanı süreci, çocuğun yaşına ve görme gelişimine uygun şekilde düzenlenir ve gerekiyorsa ortoptik testler ya da ileri görüntüleme yöntemleri devreye sokulur.

Sonuç

Pediatrik oftalmoloji ve şaşılık, çocukluk döneminde görme sağlığını korumak ve erken dönemde fark edilen göz problemlerini tedavi etmek için kritik bir uzmanlık alanıdır. Göz kayması, sık göz kırpma veya görme güçlüğü gibi belirtiler fark edildiğinde gecikmeden göz sağlığı uzmanına başvurmak, görme gelişimi ve genel göz sağlığı açısından büyük önem taşır.