Omuz Bölgesi Hastalıkları ve Yaralanmaları

Omuz Hastalıkları ve Yaralanmaları Nedir?

Omuz bölgesi hastalıkları ve yaralanmaları, omuz eklemini oluşturan kemik, kas, tendon, bağ ve yumuşak dokuların yapısal ya da işlevsel bozulmaları sonucu ortaya çıkan klinik durumlardır. Omuz, insan vücudundaki en hareketli eklemlerden biri olmakla birlikte, bu hareket kabiliyeti aynı zamanda instabiliteye ve zedelenmeye yatkınlık oluşturur. Omuz hastalıkları genellikle dejeneratif, iltihabi ya da mekanik kökenlidir. En sık görülen hastalıklar arasında rotator manşet yırtıkları, omuz sıkışma sendromu (impingement), donuk omuz (adeziv kapsülit), omuz artrozu ve kalsifik tendinit yer alır. Omuz yaralanmaları ise daha çok travmatik etkenlere bağlı olarak gelişir ve çıkık, kırık, bağ yırtığı ya da kas zedelenmeleri gibi durumları içerir. Bu tür hastalık ve yaralanmalar, günlük yaşam aktivitelerinde ağrı, hareket kısıtlılığı ve güçsüzlük ile kendini gösterebilir. Erken teşhis ve uygun tedavi, hem fonksiyonel kayıpların önlenmesi hem de yaşam kalitesinin korunması açısından büyük önem taşır.

Omuz Bölgesinde Görülen Sorunların Nedenleri

Omuz bölgesinde ortaya çıkan hastalıkların ve yaralanmaların temel nedenleri arasında aşırı kullanım, yaşlanma sürecine bağlı dejeneratif değişiklikler, ani travmalar ve anatomik yatkınlıklar yer alır. Özellikle omuzun yoğun kullanıldığı mesleklerde veya sporcularda tekrarlayıcı hareketler, tendonlarda iltihabi süreçlere ve aşınmaya yol açarak rotator manşet hasarlarına neden olabilir. Yaş ilerledikçe kas ve bağ dokularının esnekliği azalır, bu durum da tendon yırtıklarına ve eklem kireçlenmelerine zemin hazırlar. Donuk omuz gibi durumlar çoğunlukla nedeni belirgin olmayan inflamatuvar süreçlerle ilişkilidir, ancak diyabet, tiroid hastalıkları ve geçirilmiş cerrahiler bu riski artırabilir. Travmaya bağlı gelişen omuz yaralanmaları ise düşme, çarpma, ağır yük kaldırma ya da ani zorlama sonucu oluşur. Omuz çıkıkları, özellikle genç yaşlarda tekrarlama eğilimindedir ve bağ dokularının zayıflığı bu durumu kolaylaştırabilir. Ayrıca yanlış pozisyonda uzun süreli oturma, kötü duruş alışkanlıkları ve kas dengesizlikleri de omuz bölgesinde kronik sorunların gelişmesine katkı sağlar.

Omuz Hastalıklarının ve Yaralanmalarının Belirtileri

Omuz bölgesine ait hastalık ve yaralanmalarda en sık karşılaşılan belirti ağrıdır. Bu ağrı genellikle omuzun dış kısmında hissedilir, kolun yukarı kaldırılması veya geriye uzatılması gibi hareketlerle artış gösterir. Özellikle gece ağrısı, donuk omuz ve yırtık gibi yapısal bozukluklarda belirgin olabilir. Hareket kısıtlılığı, özellikle omuz eklemini yukarı veya yana doğru kaldırırken ortaya çıkar ve bu durum hastanın giyinme, saç tarama ya da yüksek bir rafa uzanma gibi günlük aktivitelerini zorlaştırabilir. Kaslarda güçsüzlük, özellikle rotator manşet yırtıklarında ön plandadır ve objeleri kaldırırken ya da kavrama sırasında belirginleşebilir. Donuk omuzda hareket kısıtlılığına sertlik hissi ve omuz çevresinde yaygın ağrı eşlik eder. Travmatik durumlarda ani şişlik, morarma, omuzda şekil bozukluğu, hareketin tamamen kaybolması ya da çıkık hissi gibi bulgular gözlemlenebilir. Bazı hastalarda omuzdan ses gelmesi ya da takılma hissi de olabilir. Belirtiler hafif şikâyetlerle başlayabileceği gibi, ilerleyici ve kalıcı hasarlara neden olabilecek şekilde de gelişebilir. Bu nedenle omuzla ilgili herhangi bir rahatsızlık durumunda uzman değerlendirmesi ve gerekli görüntüleme testleriyle tanının netleştirilmesi büyük önem taşır.