Kardiyo Onkoloji

Kardiyo Onkoloji Nedir?

Kardiyo onkoloji, kalp hastalıkları ile kanser tedavileri arasındaki etkileşimi inceleyen ve bu iki alandaki riskleri birlikte yöneten tıbbi disiplindir. Temel amacı, kanser hastalarında kalp-damar sisteminin korunması, mevcut kardiyak sorunların kontrol altına alınması ve kanser tedavisi sırasında ya da sonrasında gelişebilecek kardiyovasküler yan etkilerin önlenmesidir. Kardiyo onkoloji, hem kardiyoloji hem de onkoloji uzmanlıklarının iş birliğiyle yürütülen, multidisipliner bir yaklaşımı gerektirir.

Kanser tedavisinde kullanılan kemoterapi, radyoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve immünoterapiler; kalp kası hasarı, ritim bozuklukları, hipertansiyon, damar tıkanıklıkları ve kalp yetmezliği gibi çeşitli kardiyak yan etkilere neden olabilir. Kardiyo onkoloji, bu riskleri önceden belirleyerek erken tanı, düzenli takip ve uygun tedavi stratejileri ile hastanın hem kalp sağlığını hem de kanserle mücadelesini güvenli biçimde sürdürmesini hedefler.

Kardiyo Onkoloji Neden Önemlidir?

Kanser tedavilerindeki başarıların artması, hastaların yaşam süresini uzatırken, uzun dönem kardiyak yan etkilerin önemini de artırmıştır. Özellikle bazı kemoterapi ajanları (örneğin antrasiklinler, trastuzumab gibi HER2 hedefli tedaviler) doğrudan kalp kasında toksisiteye yol açabilir. Radyoterapi ise özellikle göğüs bölgesine uygulandığında, kalp kapakları, damarlar ve perikard gibi yapıları etkileyebilir.

Bu durumlar, tedavi sırasında ya da yıllar sonra kalp hastalıklarına neden olabilir. Ayrıca, bazı hastalarda mevcut kardiyovasküler hastalıklar veya risk faktörleri (hipertansiyon, diyabet, dislipidemi) kanser tedavilerinin daha riskli hale gelmesine neden olur. Kardiyo onkoloji, bu hastalarda tedavi sürecini daha güvenli hale getirmek ve hem onkolojik hem de kardiyolojik hedeflere ulaşmak için önemlidir.

Kardiyo onkoloji aynı zamanda kanser tedavisine ara verilmesini önleyerek, tedavi etkinliğini kesintiye uğratmadan sürdürebilmeyi mümkün kılar. Bu nedenle kardiyo onkoloji, sadece yan etkileri yönetmekle kalmaz; tedavi başarısını ve hastanın genel sağlığını da doğrudan etkiler.

Kardiyo-Onkolojik Takipte Dikkat Edilen Durumlar

Kardiyo onkolojik takip, kişiye özel risk değerlendirmesi ile başlar. Takibin temel bileşenleri arasında hastanın kardiyovasküler risk profili, kanser türü ve tedavi protokolü, önceki kardiyak öyküsü ve tedavi süresince gelişebilecek kardiyak bulgular yer alır.

Takip sürecinde en sık kullanılan değerlendirme aracı ekokardiyografi olup, kalbin kasılma fonksiyonu (özellikle sol ventrikül ejeksiyon fraksiyonu) ve yapısal durumu düzenli aralıklarla izlenir. Gerekli durumlarda kan testleri (troponin, BNP gibi kardiyak belirteçler), EKG, gelişmiş görüntüleme yöntemleri (örneğin kardiyak MR) ve kan basıncı izleme gibi yöntemlere başvurulur.

Kardiyo onkolojik takip sırasında dikkat edilen diğer unsurlar şunlardır:

• Tedavi öncesi kardiyak risklerin değerlendirilmesi ve optimize edilmesi
• Kanser tedavisi süresince kardiyak fonksiyonların izlenmesi
• Erken kardiyovasküler toksisite bulgularının tanınması
• Gerektiğinde koruyucu ilaçların başlanması
• Tedavi sonrası geç dönem etkiler açısından düzenli kontrol planı oluşturulması

Kardiyo onkoloji, kanser tedavisini aksatmadan, kalp sağlığını koruyacak stratejiler geliştirerek hem tedavi sürecini optimize eder hem de hastaların yaşam kalitesini artırır.

Sonuç

Kardiyo onkoloji, modern tıbbın kesişen iki önemli alanı olan kalp ve kanser hastalıklarını bir arada değerlendiren özel bir disiplindir. Kanser tedavisi süresince kalp sağlığının korunması, uzun vadeli yaşam kalitesi açısından kritik öneme sahiptir. Risklerin erken tanımlanması, düzenli izlem ve multidisipliner yaklaşım ile kardiyovasküler komplikasyonlar önlenebilir, tedavi süreci güvenle sürdürülebilir. Bu nedenle her kanser hastasının tedavi planında kardiyo-onkolojik değerlendirme yer almalıdır.