Karaciğer Hastalıkları Cerrahisi

Karaciğer hastalıkları cerrahisi nedir?

Karaciğer hastalıkları cerrahisi, karaciğerin işlevini bozan ve medikal tedaviyle kontrol altına alınamayan hastalıkların cerrahi yöntemlerle tedavi edilmesini kapsar. Karaciğer, vücudun detoksifikasyon, safra üretimi, protein sentezi ve metabolik düzenleme gibi hayati fonksiyonlarını yerine getiren bir organdır. Bazı hastalıklar veya tümöral oluşumlar, bu işlevlerin ciddi şekilde bozulmasına yol açar ve cerrahi müdahale kaçınılmaz hale gelir. Karaciğer cerrahisi, çoğunlukla karaciğerin bir kısmının ya da tamamının çıkarılmasını veya nakledilmesini içerir. Modern cerrahi teknikler, ileri görüntüleme ve laparoskopik yöntemlerle desteklenerek hastanın yaşam kalitesini korumak ve hastalığın tekrarlama riskini en aza indirmek hedeflenir.

Karaciğer cerrahisi hangi durumlarda uygulanır?

Karaciğer cerrahisi, en sık karaciğer tümörlerinin tedavisinde tercih edilir. Özellikle hepatoselüler karsinom gibi primer karaciğer kanserleri veya başka organlardan karaciğere sıçramış metastatik tümörler cerrahi gerektirebilir. Bunun yanı sıra karaciğer kistleri, büyük iyi huylu tümörler (hemanjiyom, adenom) veya travma sonucu gelişen ciddi karaciğer hasarları cerrahi müdahale gerektirebilir. Karaciğerin fonksiyonlarını kalıcı olarak yitirdiği siroz ve akut karaciğer yetmezliği gibi durumlarda ise karaciğer nakli (transplantasyon) en etkili tedavi seçeneğidir. Ayrıca bazı genetik ve metabolik karaciğer hastalıkları, ileri evrede cerrahi tedaviye ihtiyaç duyabilir. Karaciğer cerrahisi kararı, genellikle multidisipliner bir ekibin değerlendirmesiyle verilir ve hastanın genel sağlık durumu, karaciğer fonksiyon rezervi ve hastalığın yayılım durumu göz önünde bulundurulur.

Karaciğer hastalıklarında görülen belirtiler nelerdir?

Karaciğer hastalıkları genellikle sinsi ilerleyen ve erken dönemde belirgin semptom vermeyen durumlardır. Ancak hastalık ilerledikçe çeşitli belirtiler ortaya çıkar. En sık görülen belirtiler arasında yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık ve açıklanamayan kilo kaybı bulunur. Safra akışının bozulmasıyla birlikte cilt ve gözlerde sararma (sarılık), koyu renkli idrar, açık renkli dışkı ve kaşıntı sık karşılaşılan belirtilerdir. Karın bölgesinde şişlik, asit (karında sıvı birikmesi), bacaklarda ödem, kolay morarma ve kanamalar da karaciğer fonksiyon bozukluğunun önemli göstergeleridir. İleri evrelerde toksinlerin kanda birikmesi sonucu bilinç bulanıklığı ve davranış değişiklikleri gibi hepatik ensefalopati belirtileri görülebilir. Bu semptomlar, karaciğer hastalıklarının ciddiyetini ve zamanında müdahale edilmesi gerektiğini göstermektedir.

Karaciğer hastalıklarında tanı süreci nasıldır?

Karaciğer hastalıklarının tanısında öncelikle hastanın tıbbi öyküsü, risk faktörleri ve klinik bulguları değerlendirilir. Laboratuvar testleriyle karaciğer fonksiyonları (ALT, AST, ALP, GGT, bilirubin ve albümin düzeyleri) incelenir. Kan pıhtılaşma testleri, karaciğerin protein sentez kapasitesini belirlemede kullanılır. Hepatit virüs testleri, otoimmün hastalık göstergeleri ve metabolik parametreler de tanıya katkı sağlar. Görüntüleme yöntemleri arasında ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans görüntüleme (MR) en yaygın kullanılan tekniklerdir. Gerekli durumlarda, karaciğerin yapısını daha detaylı incelemek ve kesin tanı koymak için karaciğer biyopsisi yapılabilir. Tüm bu veriler bir arada değerlendirilerek cerrahi gerekliliği ve uygulanacak tedavi yöntemi belirlenir.

Sonuç

Karaciğer hastalıkları cerrahisi, medikal tedaviyle kontrol altına alınamayan ve yaşamı tehdit eden karaciğer sorunlarının çözümünde kritik öneme sahiptir. Erken tanı ve doğru tedavi planlaması, hastaların yaşam kalitesini artırır ve komplikasyon riskini azaltır. Özellikle tümöral hastalıklar, siroz ve akut yetmezlik gibi ciddi tabloların yönetiminde cerrahi seçenekler hayat kurtarıcı olabilir. Karaciğer sağlığını korumak için düzenli kontroller, risk faktörlerinden kaçınma ve uzman değerlendirmesi büyük önem taşır.