İntestinal Metaplazi/Displazi

İntestinal Metaplazi ve Displazi Nedir?

İntestinal metaplazi, normalde mide mukozasında bulunmayan bağırsak tipi hücrelerin, mide epitel dokusu yerine geçerek yerleşmesi durumudur. Bu durum genellikle kronik gastrit, Helicobacter pylori enfeksiyonu veya uzun süreli mide asidi maruziyeti gibi kronik tahriş süreçlerine bağlı olarak gelişir. İntestinal metaplazi, mide mukozasında yapısal bir değişiklik anlamına gelir ve prekanseröz (kanser öncülü) bir lezyon olarak kabul edilir. Bu değişimle birlikte mide hücreleri, bağırsak hücrelerine benzer özellikler kazanır ve bu da ilerleyen evrelerde displaziye, hatta mide kanserine dönüşme riski oluşturur.

Displazi ise hücrelerin yapısında, boyutunda, diziliminde ve çekirdek özelliklerinde anormal değişikliklerin gözlemlendiği, kanser öncesi bir durumu tanımlar. Displazi, metaplaziye göre daha ileri bir aşamayı ifade eder. Histolojik incelemeye göre düşük dereceli ve yüksek dereceli displazi olarak sınıflandırılır. Yüksek dereceli displazi, mide kanseri gelişimi açısından önemli risk taşır ve daha yakın takip veya müdahale gerektirir.

İntestinal metaplazi ve displazi, genellikle belirti vermeden seyreder. Bu lezyonlar çoğunlukla başka nedenlerle yapılan gastroskopi ve alınan biyopsiler sırasında tesadüfen saptanır. Bu nedenle özellikle Helicobacter pylori enfeksiyonu, ailesinde mide kanseri öyküsü olan bireyler, kronik gastrit hastaları ve uzun süreli reflü şikâyeti olan kişiler risk grubunda yer alır ve düzenli endoskopik değerlendirmeden geçirilmelidir.

Tanı konulduktan sonra tedavi planı; lezyonun yaygınlığına, derecesine ve hastanın genel sağlık durumuna göre şekillendirilir. H. pylori enfeksiyonu mevcutsa öncelikle bu enfeksiyon tedavi edilir. Düşük dereceli displazilerde yakın takip önerilirken, yüksek dereceli displazilerde endoskopik rezeksiyon ya da ileri cerrahi değerlendirme gerekebilir.

İntestinal metaplazi ve displazi, erken tanı ile etkili şekilde kontrol altına alınabilir. Bu nedenle mide şikayetleri olan veya risk grubunda bulunan bireylerin gecikmeden uzman görüşü alması önerilir.

Sonuç

İntestinal metaplazi ve displazi, mide mukozasında gözlenen, kansere dönüşme potansiyeli taşıyan hücresel değişikliklerdir. Bu lezyonlar, belirti vermeden ilerleyebildiği için ancak endoskopi ve biyopsi gibi tanı yöntemleriyle saptanabilir. Düzenli takip ve uygun tedaviyle bu dönüşüm süreci durdurulabilir ya da kontrol altına alınabilir. Risk taşıyan bireylerde zamanında yapılan değerlendirmeler, mide kanseri gelişimini önlemede hayati önem taşır.