ERCP

ERCP Nedir?

ERCP, tıbbi adıyla Endoskopik Retrograd Kolanjiyo-Pankreatografi, safra yolları ve pankreas kanallarının hem görüntülenmesini hem de müdahaleye olanak sağlayan özel bir endoskopik işlemdir. Bu yöntem, endoskopi ile yapılan klasik mide-bağırsak görüntülemesinden farklı olarak, aynı anda hem tanı koyma hem de tedavi uygulama imkânı sunar. İşlem sırasında ağız yoluyla endoskopik bir cihaz duodenum (onikiparmak bağırsağı) seviyesine kadar ilerletilir ve safra ile pankreas kanallarının birleştiği bölgeye ulaşılarak özel bir kontrast madde enjekte edilir. Ardından bu bölgelerin detaylı görüntüsü alınır ve gerekli durumlarda taş çıkarılması, darlık açılması, stent yerleştirilmesi gibi işlemler gerçekleştirilir. Genellikle sedasyon altında uygulanan bu yöntem, girişimsel gastroenteroloji alanında önemli bir yer tutar. ERCP, tanısal özelliğinin yanında, cerrahi müdahale gerektirmeden birçok sorunun çözülmesine olanak tanıdığı için tercih edilen minimal invaziv bir işlemdir.

ERCP Hangi Durumlarda Uygulanır?

ERCP işlemi, çoğunlukla safra yolları ve pankreas kanallarında tıkanıklık, daralma veya taş gibi problemler bulunduğunda uygulanır. Safra taşı hastalıklarında, özellikle taşların ana safra kanalına düşerek tıkanmaya yol açtığı durumlarda, bu taşların çıkarılması için etkili bir yöntemdir. Ayrıca, safra kanallarında darlık veya tümör nedeniyle oluşan tıkanmalarda, stent yerleştirilerek safranın yeniden akışı sağlanabilir. Pankreas başı tümörleri gibi bazı malign oluşumlar da ERCP aracılığıyla hem tanımlanabilir hem de palyatif stent uygulamaları ile semptomların hafifletilmesi sağlanabilir. Safra yolu iltihapları, tıkanma sarılığı, bazı pankreatit vakaları ve doğuştan gelen kanal anomalileri de ERCP endikasyonları arasında yer alır. Ayrıca bazı durumlarda, biyopsi alınması veya kanal içine ilaç enjeksiyonu yapılması gibi tanı destekleyici işlemler de ERCP kapsamında uygulanabilir. Cerrahiye uygun olmayan ya da cerrahi riski yüksek olan hastalarda, özellikle yaşlı bireylerde bu yöntem etkili ve güvenli bir tedavi seçeneği sunar.

ERCP Sonrası Süreç Nasıldır?

ERCP işlemi sonrasında hastalar kısa süreli gözlem altında tutulur. Sedasyonun etkisi geçene kadar yemek yenmesi önerilmez. İşlem sonrası ilk birkaç saat boyunca boğazda hafif tahriş hissi, gaz şikâyetleri ve karında rahatsızlık hissi olabilir. Taş çıkarılması veya stent yerleştirilmesi gibi girişimlerin yapıldığı durumlarda, işlem sonrası karın ağrısı ya da hafif ateş görülebilir. Nadiren de olsa pankreatit, kanama veya enfeksiyon gibi komplikasyonlar gelişebilir. Bu nedenle hastaların, işlem sonrası 24-48 saat içinde gelişebilecek belirti ve şikâyetler açısından bilgilendirilmesi önemlidir. Gerekli durumlarda hastanede kısa süreli yatış önerilebilir. ERCP sonrasında hastalara genellikle birkaç gün süreyle sindirimi kolay besinler tüketmeleri ve ağır fiziksel aktivitelerden kaçınmaları önerilir. İşlemin başarısı ve etkinliği, yapılan müdahalenin türüne ve hastalığın şiddetine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Uzman takibi ve düzenli kontroller, işlemin uzun vadeli başarısını değerlendirmek açısından önemlidir.