Endoskopik Polipektomi

Endoskopik Polipektomi Nedir?

Endoskopik polipektomi, sindirim sistemi içinde yer alan ve genellikle iyi huylu olan polip adı verilen anormal doku oluşumlarının endoskopik yöntemle çıkarılması işlemidir. Bu yöntem, özellikle kolonoskopi ve gastroskopi sırasında saptanan poliplerin tedavi edici amaçla alınmasında kullanılır. Polipler, bağırsak mukozasında gelişen çıkıntılı yapılardır ve bazıları zamanla büyüyerek kanama, tıkanıklık veya kansere dönüşme riski taşıyabilir. Polipektomi işlemi sayesinde bu riskler erken dönemde ortadan kaldırılabilir.

Polipektomi sırasında kullanılan özel ekipmanlar sayesinde polip sapından veya tabanından kesilerek çıkarılır. İşlem genellikle sıcak snare (elektrik akımı ile kesme) ya da soğuk snare (elektriksiz kesme) yöntemiyle gerçekleştirilir. Küçük ve saplı polipler basit tekniklerle alınabilirken, geniş tabanlı veya çok sayıda polip bulunan durumlarda daha gelişmiş endoskopik teknikler gerekebilir. İşlem sırasında çıkarılan polipler patolojik incelemeye gönderilir ve histolojik özelliklerine göre takip veya ek tedavi planı oluşturulur.

Endoskopik polipektomi, genel olarak güvenli, hızlı ve etkili bir girişimsel işlemdir. Hastalar genellikle aynı gün içinde taburcu edilir ve normal yaşamlarına kısa sürede dönebilirler. Bu yönüyle hem tanısal hem de tedavi edici avantajlar sağlayan önemli bir yöntemdir.

Hangi Durumlarda Polipektomi Gerekir?

Polipektomi işlemi, sindirim sisteminde saptanan poliplerin çıkarılması gerektiği durumlarda uygulanır. En yaygın endikasyonlardan biri, kolon polipleridir. Kolon ve rektumda gelişen adenomatöz polipler, zamanla kansere dönüşme potansiyeline sahiptir ve bu nedenle tespit edildiklerinde mutlaka çıkarılmaları önerilir. Özellikle ailesinde kolorektal kanser öyküsü bulunan bireylerde düzenli tarama kolonoskopileri ile polipler erken dönemde saptanabilir ve polipektomi ile kolayca çıkarılabilir.

Mide polipleri de endoskopik değerlendirme sırasında sık karşılaşılan lezyonlardır. Çoğu zaman iyi huylu olan bu yapılar bazı durumlarda mide kanseri öncüsü olabilir. Özellikle displazi içeren veya boyut olarak büyük mide polipleri endoskopik olarak çıkarılarak patolojik incelemeye gönderilir. Benzer şekilde duodenum ve özofagus mukozasında saptanan bazı polipler de gerek büyüklükleri, gerekse semptomlara neden olmaları nedeniyle polipektomi gerektirebilir.

Polipektomi aynı zamanda kanama riski taşıyan veya aktif kanama yapan poliplerde de tedavi amaçlı uygulanır. Geniş tabanlı veya çok sayıda polip içeren özel sendromlarda da (örneğin ailesel adenomatöz polipozis) takip ve tedavi süreci içinde düzenli polipektomi işlemleri gerekebilir.

İşlemin yapılabilmesi için öncelikle polipin endoskopik olarak erişilebilir, çıkarılabilir yapıda ve benign özellikte olması gerekir. Derin dokuya invazyon şüphesi bulunan ya da çevre dokularla bağlantılı poliplerde ise ileri endoskopik teknikler veya cerrahi müdahale düşünülebilir. Polipektomi sonrası çıkarılan dokunun patolojik değerlendirilmesi, malignite riski açısından belirleyici olur ve hastanın sonraki izlem sürecini şekillendirir.

Sonuç

Endoskopik polipektomi, sindirim sisteminde tespit edilen poliplerin çıkarılması ve erken dönemde olası komplikasyonların önlenmesi açısından etkili, güvenli ve yaygın olarak uygulanan bir girişimsel yöntemdir. Hem tanısal hem de tedavi edici değeri yüksek olan bu işlem, özellikle kolorektal kanserin önlenmesinde önemli bir araçtır. Düzenli taramalarla saptanan poliplerin zamanında çıkarılması, bireylerin uzun vadeli sağlığının korunmasına katkı sağlar. Bu nedenle polip saptanan bireylerde hekimin önerdiği şekilde polipektomi işleminin gerçekleştirilmesi büyük önem taşır.