Endoskobik Bos Rinore Cerrahisi

Endoskopik BOS rinore cerrahisi nedir?

Endoskopik BOS rinore cerrahisi, beyin omurilik sıvısı (BOS) kaçağının burun boşluğuna sızmasına yol açan kafa tabanı defektlerinin kapatılmasında uygulanan kapalı cerrahi yöntemdir. Bu işlem, burun içerisinden yerleştirilen endoskopik görüntüleme sistemleri yardımıyla gerçekleştirilir ve açık cerrahiye kıyasla daha az invaziv bir müdahale sağlar. Temel amaç, kafatası ile burun boşluğu arasında oluşan açıklığın güvenli ve kalıcı bir şekilde kapatılmasıdır.

Cerrahi sırasında saptanan defekt alanı, hastanın kendi dokuları (örneğin nazal septumdan alınan mukozal greft) veya sentetik materyallerle kapatılır. İşlem sırasında kullanılan ileri görüntüleme teknikleri ve mikrocerrahi aletler sayesinde, beyin zarına veya çevre dokulara zarar verilmeden güvenli bir tamir sağlanabilir.

Hangi durumlarda endoskopik BOS rinore cerrahisi uygulanır?

Endoskopik BOS rinore cerrahisi, kafa tabanında oluşan BOS sızıntısının kalıcı hale geldiği ve konservatif yöntemlerle iyileşmeyen durumlarda tercih edilir. BOS rinoresi; travmalar, endoskopik sinüs cerrahisi sonrası komplikasyonlar, doğumsal anatomik zayıflıklar, tümör cerrahileri ya da spontan olarak kafa içi basıncın artmasına bağlı gelişebilir.

Eğer BOS kaçağı birkaç haftadan uzun sürüyor, tekrarlayan menenjit ataklarına neden oluyor, ya da büyük defekt ile birlikte görülüyorsa cerrahi müdahale gerekliliği doğar. Ayrıca kaçağın yeri belirlenmiş ve endoskopik erişim mümkünse, bu yöntem açık cerrahiye göre daha az risk ve daha hızlı iyileşme süresi nedeniyle tercih edilir.

Endoskopik cerrahi, özellikle ön kafa tabanı ve etmoid bölge gibi ulaşılması zor alanlardaki defektlerin kapatılmasında yüksek başarı oranlarına sahiptir. Gerekli durumlarda operasyon öncesi görüntüleme yöntemleri ile kaçağın yeri net olarak belirlenir ve müdahale planlanır.

Endoskopik BOS rinore cerrahisinde dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?

Cerrahi öncesi ayrıntılı değerlendirme ve doğru lokalizasyon büyük önem taşır. Bu amaçla genellikle BT sızıntı incelemesi, MR sisternografi ya da nazal endoskopi kullanılır. Kaçağın yeri tam olarak belirlenmeden yapılacak cerrahi girişim, yetersiz onarım ve nüks riski ile sonuçlanabilir.

Cerrahi sırasında, defektin bulunduğu bölgeye ulaşmak için minimal travma ile çalışılması ve sağlam doku yapısının korunması gerekir. Kapatma işlemi sırasında kullanılan greftin uygun şekilde yerleştirilmesi ve sabitlenmesi, cerrahinin başarısını doğrudan etkiler. Ameliyat sırasında olası beyin zarı hasarı veya beyin omurilik sıvısında basınç artışı gibi komplikasyonlara karşı dikkatli olunmalıdır.

Ameliyat sonrası dönemde hastaların başlarını öne eğmemeleri, ağır kaldırmamaları, ıkınmamaları ve burun silme gibi ani basınç oluşturan hareketlerden kaçınmaları istenir. Bu süreçte enfeksiyon riskine karşı antibiyotik profilaksisi uygulanabilir ve iyileşme tamamlanana kadar cerrahi bölge korunur. Kaçak tekrar ederse revizyon cerrahisi gerekebilir.

Uzun vadede BOS basıncı yüksek olan hastalarda, tekrar sızıntı oluşmasını engellemek amacıyla beyin cerrahisi iş birliğiyle kafa içi basıncı dengeleyici müdahaleler (örneğin şant uygulamaları) planlanabilir. Bu nedenle multidisipliner bir yaklaşım önem taşır.

Sonuç

Endoskopik BOS rinore cerrahisi, kafa tabanındaki beyin omurilik sıvısı kaçaklarının kapatılmasında etkili ve güvenilir bir yöntemdir. Minimal invaziv yapısı sayesinde hasta konforunu artırır ve iyileşme süresini kısaltır. Başarılı sonuçlar elde edebilmek için doğru tanı, deneyimli cerrahi ekip ve dikkatli postoperatif takip büyük önem taşır. Erken müdahale ile hem enfeksiyon riski azaltılabilir hem de yaşam kalitesi korunabilir.