Çocuklarda İlaç Alerjisi

Çocuklarda ilaç alerjisi nedir?

Çocuklarda ilaç alerjisi, bağışıklık sisteminin bir ilacın içeriğine karşı geliştirdiği anormal ve aşırı duyarlılık tepkisidir. Bu durumda vücut, alınan ilacı zararlı bir madde olarak tanımlar ve bağışıklık sistemi savunma yanıtı geliştirerek çeşitli klinik belirtilere neden olur. İlaç alerjileri çocukluk çağında her yaşta görülebilir, ancak genellikle antibiyotikler, özellikle penisilin ve sefalosporin grubu ilaçlar, ağrı kesiciler ve bazı ateş düşürücüler en sık alerjiye neden olan ilaçlardır. Gerçek ilaç alerjisi, ilaçlara bağlı yan etkilerden veya toksik reaksiyonlardan farklıdır; bağışıklık aracılı bir süreç içerdiği için ciddi sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle ilaç kullanımı sırasında ortaya çıkan olağandışı bulgular dikkatle değerlendirilmelidir.

Çocuklarda ilaç alerjisi belirtileri nelerdir?

Çocuklarda ilaç alerjisinin belirtileri, alerjik tepkinin tipi ve şiddetine göre değişebilir. En sık karşılaşılan bulgular arasında döküntü, kaşıntı, kurdeşen ve ciltte kızarıklık yer alır. Bu belirtiler genellikle ilacın alınmasından sonra saatler içinde ortaya çıkar. Bazı çocuklarda göz kapaklarında, dudaklarda ya da ellerde şişlik gelişebilir. Nadir ama ciddi vakalarda solunum sıkıntısı, nefes darlığı, hırıltı ve ses kısıklığı görülebilir. Anafilaksi adı verilen, tansiyon düşüklüğü, bilinç kaybı ve solunum durması gibi hayati risk taşıyan sistemik bir reaksiyon da gelişebilir ve bu durumda acil müdahale gerekir. Belirtiler sadece ciltle sınırlı kalabileceği gibi, mide bulantısı, kusma, karın ağrısı veya huzursuzluk gibi sistemik şikâyetler de eşlik edebilir. Özellikle daha önce alerjik reaksiyon öyküsü bulunan çocuklarda yeni bir ilaç başlandığında yakın takip önemlidir.

Çocuklarda ilaç alerjisi nasıl teşhis edilir?

İlaç alerjisinin tanısında ilk ve en önemli adım, çocuğun aldığı ilaç, doz, kullanım süresi ve belirtilerin başlama zamanı hakkında ayrıntılı öykü alınmasıdır. Fizik muayene ile döküntülerin tipi ve dağılımı değerlendirilir. Kesin tanı koymak çoğu zaman zordur çünkü belirtiler başka enfeksiyonlar veya ilaç yan etkileriyle de karışabilir. Alerjiye neden olan ilacın belirlenmesi için kan testleri veya cilt testleri yapılabilir, ancak bu testler her ilaç için güvenilir olmayabilir. Penisilin gibi bazı ilaçlar için deri testi yapılması tanı açısından yararlıdır. Belirsiz durumlarda, ilaç provokasyon testi adı verilen, şüpheli ilacın küçük dozlarla ve kontrollü ortamlarda verilerek hastanın tepkisinin gözlemlendiği bir yöntem uygulanabilir. Bu test yalnızca uzman gözetiminde ve hastane koşullarında gerçekleştirilmelidir. Tanı konduktan sonra çocuğun sağlık kayıtlarına ilgili ilaç alerjisi mutlaka not edilmeli ve gelecekte benzer yapıya sahip ilaçlardan kaçınılmalıdır.

Sonuç

Çocuklarda ilaç alerjisi, bağışıklık sisteminin belirli ilaçlara karşı geliştirdiği anormal yanıt sonucu ortaya çıkan ve cilt döküntüsünden hayatı tehdit eden reaksiyonlara kadar uzanabilen ciddi bir sağlık sorunudur. Belirtilerin dikkatle değerlendirilmesi ve doğru tanı yöntemleriyle alerjen ilacın belirlenmesi, çocuğun sağlığının korunması açısından büyük önem taşır. Uygun tedavi ve önleme stratejileri ile ciddi komplikasyonlar önlenebilir ve güvenli ilaç kullanımı sağlanabilir.