Baş Boyun Tümörleri Cerrahisi

Baş boyun tümörleri cerrahisi nedir?

Baş boyun tümörleri cerrahisi, ağız, yutak, gırtlak, burun, sinüsler, tükürük bezleri, tiroit ve çevre yumuşak dokularda yer alan iyi huylu veya kötü huylu tümörlerin cerrahi olarak çıkarılmasını amaçlayan bir tedavi yaklaşımıdır. Bu cerrahi, yalnızca tümörün çıkarılmasını değil; aynı zamanda fonksiyonların korunmasını ve onarımın sağlanmasını da hedefler. Baş boyun bölgesi; solunum, konuşma, yutma ve estetik açıdan kritik yapıları içerdiğinden, bu bölgede yapılan cerrahi işlemler yüksek hassasiyet ve multidisipliner yaklaşım gerektirir. Cerrahi, sıklıkla radyoterapi ve/veya kemoterapi gibi diğer tedavi yöntemleriyle birlikte planlanır.

Baş boyun tümörleri cerrahisinin uygulanma nedenleri nelerdir?

Baş boyun tümörleri cerrahisi, tümörün tamamen çıkarılarak tedavi edilmesi amacıyla uygulanır. En sık nedenler arasında kötü huylu (malign) tümörlerin lokal kontrol altına alınması, iyi huylu ancak büyüme eğilimi gösteren lezyonların çıkarılması ve biyopsiyle tanısı doğrulanmış kanserlerde küratif tedavinin sağlanması yer alır. Erken evre baş boyun kanserlerinde cerrahi genellikle birincil tedavi seçeneğidir. Gerekli durumlarda boyun lenf bezlerinin çıkarılması (boyun diseksiyonu) da cerrahiye dahil edilir.

Tümörün büyümesi sonucu ortaya çıkan ağrı, kanama, nefes alma veya yutma güçlüğü, yüzde şekil bozukluğu ya da fonksiyon kaybı gibi durumlar da cerrahi endikasyon oluşturabilir. Ayrıca, cerrahi çıkarım sonrası elde edilen doku örneği, tümörün patolojik evrelendirilmesi ve ileri tedavi planlaması açısından da önem taşır. Fonksiyonel ve estetik açıdan minimal kayıpla maksimum onarım hedeflenir.

Baş boyun tümörleri cerrahisi öncesi süreç nasıl değerlendirilir?

Cerrahi öncesi süreç, detaylı bir klinik değerlendirme, görüntüleme tetkikleri ve multidisipliner görüşmelerle yürütülür. İlk olarak kulak burun boğaz (KBB) uzmanı tarafından yapılan fizik muayene ile tümörün yerleşimi, büyüklüğü ve çevre dokularla ilişkisi değerlendirilir. Nazal endoskopi, larinks muayenesi ve gerekirse biyopsi ile tanı doğrulanır.

Tümörün yayılımını belirlemek amacıyla manyetik rezonans (MR), bilgisayarlı tomografi (BT) ve PET/BT gibi ileri görüntüleme yöntemleri kullanılır. Bu sayede cerrahi sınırlar planlanabilir, lenf nodu tutulumu veya uzak metastaz olup olmadığı değerlendirilir. Gerekli durumlarda konuşma terapisti, diyetisyen, onkoloji ve plastik cerrahi uzmanlarının görüşleri de alınarak kapsamlı bir tedavi stratejisi belirlenir.

Cerrahi planlama öncesinde hastanın genel sağlık durumu, anesteziye uygunluğu ve varsa eşlik eden hastalıklar ayrıntılı olarak değerlendirilir. Bu süreçte hasta ve yakınlarına cerrahi sürecin kapsamı, olası riskler, iyileşme süreci ve fonksiyonel beklentiler hakkında bilgilendirme yapılır. Erken evrede planlanan ve doğru şekilde uygulanan cerrahi, hem yaşam süresini uzatır hem de yaşam kalitesini artırır.

Sonuç

Baş boyun tümörleri cerrahisi, hem tedavi edici hem de yaşam kalitesini koruyucu bir yaklaşımla planlanan, deneyim ve multidisipliner iş birliği gerektiren önemli bir tıbbi girişimdir. Erken tanı, doğru evreleme ve titiz cerrahi hazırlık süreci, başarılı sonuçlar elde edilmesini mümkün kılar.