Balon Stent

Balon Stent Nedir?

Balon stent uygulaması, genellikle damar tıkanıklıklarını tedavi etmek amacıyla kullanılan ve daralmış damarların yeniden açılmasını sağlayan minimal invaziv bir girişimsel yöntemdir. Bu yöntemde, özel bir balonla genişletilen damara, çelik veya alaşımlı bir ağ yapısındaki stent adı verilen destek cihazı yerleştirilerek damar açıklığı kalıcı hâle getirilir. İşlem sıklıkla kalbi besleyen koroner arterlerde uygulanır; ancak beyin, boyun, böbrek, bacak damarları ve şah damarları gibi farklı bölgelerdeki damar tıkanıklıkları için de kullanılabilir.

Balon stent uygulaması sırasında önce daralmış damarın içine kateter aracılığıyla ulaştırılan balon şişirilerek darlık açılır. Aynı anda stent de damar çeperine yerleştirilir ve balonun inmesiyle stent, bulunduğu konumda sabitlenmiş olur. Bu yöntem sayesinde damarın açık kalması sağlanır ve kan akışı normale döner. Günümüzde ilaç kaplı stentler de kullanılmakta olup, bu stentler damarın tekrar tıkanma riskini azaltan özel maddeler salgılar.

Balon Stent Hangi Durumlarda Kullanılır?

Balon stent uygulaması en yaygın olarak koroner arter hastalığında tercih edilir. Koroner damarların daralması ya da tıkanması durumunda, kalp kası yeterli oksijen alamaz ve bu da göğüs ağrısı (anjina) ya da kalp krizi gibi ciddi durumlara yol açabilir. Bu tür darlıklarda balon stent uygulaması, kalp dokusunun korunmasına ve komplikasyonların önlenmesine yardımcı olur.

Stent uygulaması ayrıca şu durumlarda da kullanılabilir:

• Beyin damar tıkanıklıkları (inme riski taşıyan vakalar)
• Şah damarı (karotis arter) darlıkları
• Bacak damarlarında daralma (periferik arter hastalığı)
• Böbrek arter darlığına bağlı hipertansiyon
• Bypass greftlerinde gelişen darlıklar
• Doğuştan ya da edinsel damar anomalileri

Bazı hastalarda, damar cerrahisi riskli olduğunda veya açık ameliyatın mümkün olmadığı durumlarda balon stent uygulaması öncelikli tedavi seçeneği hâline gelir. Stentin yerleştirileceği damarın yapısı, darlığın uzunluğu ve hastanın genel sağlık durumu tedavi kararını belirlemede etkili olur.

Balon Stent Uygulamasından Sonra Dikkat Edilmesi Gerekenler

Balon stent işlemi genellikle kasık ya da el bileğinden girilerek yapılır ve işlem sonrası hastalar çoğu zaman aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilebilir. Ancak işlem sonrası dönemde dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar vardır.

En kritik konu, kan sulandırıcı ilaçların düzenli kullanımıdır. Stent takılan hastalara genellikle çift antiplatelet tedavi (aspirin ve klopidogrel gibi) başlanır. Bu ilaçlar, stent çevresinde pıhtı oluşumunu engellemek için gereklidir ve hekimin belirlediği süre boyunca kesintisiz kullanılmalıdır.

İşlem bölgesi (kasık veya bilek) ilk birkaç gün gözlemlenmeli, ani şişlik, morarma veya ağrı durumunda hekime başvurulmalıdır. Ağır egzersiz, yük kaldırma ve yüksek efor gerektiren aktivitelerden işlem sonrası ilk haftalarda kaçınılması önerilir.

Stent takılan hastalarda yaşam tarzı değişiklikleri de önemlidir. Sigara bırakılmalı, tuz ve yağ oranı düşük bir diyet benimsenmeli, düzenli egzersiz, kan basıncı, kan şekeri ve kolesterol kontrolü sağlanmalıdır. Bu önlemler, stentin uzun süre açık kalmasına ve diğer damarların korunmasına katkı sağlar.

Takip sürecinde belirli aralıklarla EKG, egzersiz testi ya da gerekirse anjiyografi yapılabilir. Özellikle göğüs ağrısı, nefes darlığı ya da çarpıntı gibi semptomlar tekrar ederse, bu durumun tekrar değerlendirilmesi gerekir.

Sonuç

Balon stent uygulaması, damar darlıklarının tedavisinde etkili ve yaygın olarak kullanılan modern bir girişimsel yöntemdir. Minimal invaziv olması, hızlı iyileşme süreci ve yüksek başarı oranı sayesinde hem kalp hem de diğer organ sistemlerindeki damar tıkanıklıklarında güvenle tercih edilmektedir. Ancak işlem sonrası düzenli takip, ilaç tedavisine uyum ve yaşam tarzı değişiklikleri, uzun vadeli tedavi başarısı için vazgeçilmezdir.