Alerjik Bronşit

Alerjik bronşit nedir?

Alerjik bronşit, solunum yollarında alerjenlere karşı gelişen aşırı duyarlılık sonucu bronşların iltihaplanmasıyla ortaya çıkan, tekrarlayıcı veya kronik seyirli bir solunum yolu hastalığıdır. Bu durum, özellikle toz, polen, hayvan tüyü, küf ve hava kirliliği gibi çevresel etkenlere maruz kalan bireylerde görülür. Alerjik bronşitte bronşlar, bağışıklık sisteminin bu maddelere karşı geliştirdiği aşırı tepki sonucu daralır ve bu da nefes alma güçlüğü ile kendini gösterir. Astım ile benzer belirtiler göstermesine rağmen alerjik bronşit, her zaman tam anlamıyla astım teşhisi konulacak kadar ilerlemiş bir tablo değildir. Bu nedenle dikkatli değerlendirme ve takip gerektirir. Özellikle çocukluk döneminde sık rastlanan alerjik bronşit, bağışıklık sisteminin gelişimi, çevresel maruziyet ve genetik yatkınlık gibi faktörlerle ilişkilidir.

Alerjik bronşit belirtileri nelerdir?

Alerjik bronşit, genellikle belirli alerjenlerle temas sonrası ortaya çıkan solunum sistemi belirtileriyle karakterizedir. En sık görülen belirti inatçı ve kuru öksürüktür. Bu öksürük özellikle geceleri veya sabah saatlerinde daha belirgin olabilir. Nefes darlığı, göğüste sıkışma hissi ve hışıltılı solunum da alerjik bronşitin tipik bulguları arasındadır. Bazı bireylerde boğazda gıcık hissi, geniz akıntısı veya burun tıkanıklığı gibi üst solunum yolu belirtileri de tabloya eşlik edebilir. Belirtiler çoğunlukla mevsimsel olarak artış gösterir veya tozlu, kirli ortamlarda tetiklenebilir. Şikâyetlerin aralıklı olarak tekrarlaması, genellikle alerjenle temas sonrası başlaması ve dinlenmekle ya da ortamdan uzaklaşmakla hafiflemesi tanı açısından ipucu niteliğindedir. Uzun süre tedavi edilmeyen olgularda yaşam kalitesini düşüren kronik bronşit benzeri semptomlar gelişebilir.

Alerjik bronşit nasıl teşhis edilir?

Alerjik bronşit tanısı, hastanın detaylı tıbbi öyküsü, semptomların ortaya çıkış şekli ve fizik muayene bulgularının birlikte değerlendirilmesiyle konur. Hekim, öksürüğün süresi, mevsimsel özellikleri, gece artışı ve alerjenlerle ilişkisinin olup olmadığını sorgular. Fizik muayenede göğüs dinlemesi sırasında hışıltılı solunum sesleri duyulabilir. Teşhisi desteklemek için solunum fonksiyon testleri yapılabilir; bu testler bronşların daralma derecesini ve hava akım hızlarını değerlendirir. Reversibilite testi ile bronş genişletici ilaçlara verilen yanıt ölçülür ve bu test astım ile ayırıcı tanıda yardımcı olur. Alerjik nedenlerin araştırılması için cilt prick testi, serumda spesifik IgE düzeyleri veya total IgE gibi laboratuvar testleri istenebilir. Bazı vakalarda akciğer grafisi ile enfeksiyon veya diğer yapısal hastalıklar dışlanır. Alerjik bronşit tanısı konduktan sonra alerjenlerden korunma, ilaç tedavisi ve gerekirse alerji immünoterapisi gibi yaklaşımlar planlanır.

Sonuç

Alerjik bronşit, çevresel alerjenlere karşı bronşlarda gelişen aşırı duyarlılık sonucu ortaya çıkan ve özellikle öksürük, hışıltı, nefes darlığı gibi belirtilerle seyreden bir solunum yolu hastalığıdır. Tanısı, hastalık öyküsü, solunum fonksiyon testleri ve alerji değerlendirmeleriyle konur. Erken tanı ve uygun tedavi ile semptomlar kontrol altına alınabilir, hastalığın kronikleşmesi önlenebilir ve yaşam kalitesi korunabilir.