Ablasyon uygulaması

Ablasyon Nedir?

Ablasyon, kalpteki anormal elektriksel uyarıların neden olduğu ritim bozukluklarını (aritmileri) tedavi etmek amacıyla, bu bozukluklara yol açan odakların yüksek frekanslı enerji (radyo dalgası veya kriyoenerji) kullanılarak yok edilmesi işlemidir. Tıbbi olarak “kateter ablasyonu” şeklinde adlandırılan bu yöntem, invaziv olmayan ancak girişimsel bir elektrofizyolojik tedavi tekniğidir. İşlem, kasık ya da bazen boyun bölgesinden damar yoluyla kalbe ulaştırılan özel kateterler aracılığıyla gerçekleştirilir.

Ablasyonun temel amacı, kalpteki anormal ritmin kaynağını ortadan kaldırmak ve normal kalp ritmini kalıcı olarak sağlamak veya ilaç tedavisine olan ihtiyacı azaltmaktır. Özellikle yaşam kalitesini düşüren, ilaçlara dirençli ya da ciddi komplikasyon riski taşıyan aritmi türlerinde tercih edilen etkili bir tedavi seçeneğidir.

İşlem sırasında elektrofizyolojik çalışma (EPS) yapılarak aritminin kaynağı net biçimde belirlenir. Ardından, ilgili bölge hedef alınarak radyofrekans enerjisi ile ısıtma (veya soğutma) yöntemiyle o bölgedeki anormal elektriksel iletim dokusu etkisiz hâle getirilir. Ablasyon işlemi genellikle lokal anestezi ve sedasyon altında yapılır, hastalar çoğu zaman aynı gün ya da ertesi gün taburcu edilir.

Ablasyon Neden ve Kimlere Uygulanır?

Ablasyon uygulaması, belirli aritmi türlerinde hem semptomların ortadan kaldırılması hem de uzun dönem sağlık risklerinin azaltılması amacıyla yapılır. En sık uygulandığı ritim bozuklukları arasında şunlar yer alır:

• Atriyal fibrilasyon (AF)
• AV nodal reentran taşikardi (AVNRT)
• Wolff-Parkinson-White (WPW) sendromu
• Atriyal flutter
• Ventriküler taşikardi (belirli vakalarda)

Özellikle ilaç tedavisine yanıt vermeyen veya ilaçlara bağlı yan etkiler yaşayan hastalarda ablasyon birincil tedavi seçeneği olarak gündeme gelir. Bazı aritmi türlerinde ise (örneğin WPW sendromu), ani ölüm riski taşıyan durumların önlenmesi için ablasyon tedavisi önerilir. Ayrıca kalp yetmezliğiyle birlikte seyreden ritim bozukluklarında da ablasyonun kardiyak fonksiyonları iyileştirici etkisi olabilir.

Ablasyon kararı, ayrıntılı bir kardiyolojik değerlendirme ve elektrofizyolojik çalışma sonrasında verilir. İşlem, özellikle genç hastalarda ilaçsız kalıcı çözüm sağlaması açısından avantajlıdır. Ancak herkes için uygun olmayabilir; altta yatan yapısal kalp hastalıkları, ileri yaş, bazı sistemik hastalıklar gibi durumlarda karar bireyselleştirilmelidir.

Ablasyon Sonrasında Bilinmesi Gerekenler

Ablasyon işlemi sonrası iyileşme süreci genellikle hızlı ve konforludur. İşlem sonrası birkaç saatlik gözlem yeterli olabilir, ancak bazı hastalarda kısa süreli hastane yatışı gerekebilir. İşlem yerinde hafif ağrı, morarma ya da şişlik görülebilir. Ağır egzersizden, taşıma ve zorlayıcı hareketlerden ilk birkaç gün uzak durulması önerilir.

İşlemden sonra bazı hastalarda kısa süreli olarak çarpıntı şikâyetleri devam edebilir; bu durum genellikle geçicidir ve kalp dokusunun iyileşme sürecinin bir parçası olarak değerlendirilir. Atriyal fibrilasyon gibi bazı aritmi türlerinde, işlem sonrası ilk 3 ayda tekrar ritim bozukluğu görülebilir; bu döneme "blanksing periodu" denir ve genellikle nihai tedavi başarısını etkilemez.

Ablasyon sonrası ritmin başarıyla düzeldiği hastalarda ilaç kullanımı sonlandırılabilir, ancak bazı durumlarda düşük dozda ilaçlarla tedaviye bir süre daha devam edilmesi gerekebilir. Bu süreçte düzenli takip ve kontroller büyük önem taşır. EKG, ritim Holteri ve gerektiğinde ekokardiyografi ile kalp fonksiyonları izlenir.

Ablasyonun komplikasyon riski düşüktür ancak her girişimsel işlemde olduğu gibi damar hasarı, kanama, enfeksiyon, nadiren kalp zarı ya da çevre yapılarda zarar gibi riskler mevcuttur. Bu nedenle işlem, elektrofizyoloji konusunda deneyimli kardiyologlar tarafından, uygun donanımlı merkezlerde gerçekleştirilmelidir.

Sonuç

Ablasyon uygulaması, kalpteki ritim bozukluklarının neden olduğu semptomları ortadan kaldırmak ve kalp ritmini kalıcı olarak düzeltmek amacıyla uygulanan etkili ve güvenli bir tedavi yöntemidir. Özellikle ilaç tedavisine dirençli, yaşam kalitesini bozan ya da yaşamı tehdit eden aritmi türlerinde önemli bir seçenektir. Uygun hasta seçimi, deneyimli ekip ve düzenli takip ile ablasyon işlemi, birçok hasta için ritim bozukluklarına kalıcı çözüm sunabilir.